Daktilo 1984Daktilo 1984
  • İZLE
    • Çavuşesku’nun Termometresi
    • Nabız
    • Devr-i Sabık
    • Berlin Duvarı
    • Varsayılan Ekonomi
    • Politik Psikoloji
    • Tümünü Gör
  • OKU
    • Yazılar
    • Forum
    • Röportajlar
    • Bültenler
    • D84 Intelligence
    • Çeviriler
    • Asterisk2050
    • Yazarlar
  • DİNLE
    • Sinekli Bakkal
    • Mutfakta Ne Var?
    • Sinekritik
    • SPQRCAST
    • Tümünü Gör
  • SÖYLE
  • Destek Ol
  • E-Bültene Abone Ol
Facebook Twitter Instagram
Twitter Facebook YouTube
Daktilo 1984Daktilo 1984
Destek Ol Abone Ol
  • İZLE
    • Çavuşesku’nun Termometresi
    • Nabız
    • Devr-i Sabık
    • Berlin Duvarı
    • Varsayılan Ekonomi
    • Politik Psikoloji
    • Tümünü Gör
  • OKU
    • Yazılar
    • Forum
    • Röportajlar
    • Bültenler
    • D84 Intelligence
    • Çeviriler
    • Asterisk2050
    • Yazarlar
  • DİNLE
    • Sinekli Bakkal
    • Mutfakta Ne Var?
    • Sinekritik
    • SPQRCAST
    • Tümünü Gör
  • SÖYLE
Daktilo 1984Daktilo 1984
Anasayfa » Liberalizm Öldü, Çok Yaşa Liberalizm!
Çeviriler

Liberalizm Öldü, Çok Yaşa Liberalizm!

Ralf FücksŞubat 26, 20225 dk Okuma Süresi
Paylaş
Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp

*Yazının orijinaline buradan ulaşabilirsiniz.

Çeviren: Aylin Şener

Liberalizm son 200 yılda ortaya çarpıcı bir başarı hikayesi koydu. Ayrıcalıklı bir grup yerine geniş kitlelere özgürlük ve refah getirdi. Ancak günümüzde liberal düşünce ve siyaset kuşatma altında. Liberallerin, kamunun desteğini yeniden kazanmak için toplumların karşı karşıya olduğu başlıca sorunlara liberal cevaplar sunan kapsamlı bir güncellemeye ihtiyacı var: küreselleşme ve dijital devrim, iklim değişikliği ve küresel göç, artan eşitsizlik ve gelecek korkusu.

Liberalizmin başı dertte. Dünyanın dört bir yanında anti-liberal hareketler var. Otoriter popülist kitleler giderek daha fazla ülkede iktidarı ele geçiriyor. Almanya’da derinlere kök salmış liberalizm karşıtı gelenekler, siyasi spektrumun her iki ucunda da yer alıyor. Alman Liberal Partisi FDP’nin lideri Christian Lindner siyasi Liberalizm’den bahsettiğinde, sanki küçük ve muhalif bir azınlıktan söz ediyormuş hissi veriyor. Birçok insan Alman söz yazarı Franz Josef Degenhardt’ın bir şarkısında söylediği “pis çocuklarla oynamayın, şarkılarını söylemeyin” sözlerindeki ima ile Liberal Partiden bahsediyor.

Yine de modern başarılarımızın çoğunu Liberalizm’e borçluyuz: devredilemez insan hakları, bireyin kendi kaderini tayin hakkı ve demokratik cumhuriyetimizin temelleri -halk tarafından ve halk için yönetim, özgür seçimler, hukukun üstünlüğü, azınlıkların korunması, bağımsız yargı, basın özgürlüğü ve girişimciliğe, rekabete ve açık pazarlara dayalı dinamik bir ekonomi.

Liberal siyasi sistemler ve kapitalist piyasa ekonomilerinin kombinasyonu şimdiye kadar bize tanımlayamadığımız derecede, adalet, bireysel özgürlükler ve refah güvencesi sağladı. Gün ışığında baktığımızda Liberalizm’in, tarihî bir başarı öyküsü olduğunu görüyoruz. Peki nasıl oldu da Liberalizm itibarını kaybetmeyi başardı?

Bu soru karşısında insanlar hemen neoliberalizm’i işaret ediyor. Her ne kadar farklı tarihî kökleri olsa da neoliberalizm günümüzde sıklıkla piyasa radikalizmiyle eş tutuluyor. Deregülasyon, özelleştirme ve sert bütçelendirme mantralarının kamu kurumlarını zayıflattığı bir gerçek. Finans piyasalarının deregülasyonu beraberinde küreselleşmenin itibarını sarsan derin 2007/2008 krizini getirdi. Düşük ücretle çalıştırmanın yaygınlaşması, güvencesiz çalışma şartları, zenginliğin orantısız dağılımı ve uluslararası şirketlerin organize hâlde vergi kaçırması kulaklarda adaletsizlik kavramının uğuldadığı sürekli bir gürültüye yol açtı. Liberalizm, toplumsal sorulara gözlerini kapıyormuş gibi görünüyor. Sorunlarla mücadele edenlerle değil, başarılı olanların tarafında duruyor. Almanya’da Hür Demokrat Parti’nin hâlâ “yüksek gelirlilerin partisi” etiketiyle mücadele etmesi tesadüf değil. 

Liberal cenah (bu terimi, ABD’deki yaygın kullanımından farklı olarak, Avrupa geleneğine göre kullanıyorum) uygarlığın bağlı olduğu ekosistemlere -iklim, toprak, okyanuslar- yönelik tehditlerle ilgili birkaç ikna edici çözüm sunuyor. “Dadı devlet” söylemleri meşru olsa da Liberaller ekolojik geçişin aciliyetini küçümsediklerinde kendilerini itibarsızlaştırıyor. Liberalizm, henüz çevreci politikaları dinamik piyasa ekonomisi, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve yaşam tarzı çeşitliliğiyle uzlaştıran bir ekolojik politika oluşturamadı.

Liberal Boşluklar

Liberal siyasetin savunmada olmasının daha derin nedenleri var. Klasik Liberalizm, piyasanın görünmez elinin ötesinde, sosyal uyumun nasıl sağlanacağı sorusundan kaçınır. Birçok Liberal için, “dayanışma” veya “komünite” gibi sloganlar, “her yerde hazır ve nazır bir refah devleti” kavramında da olduğu gibi, şüpheli bir kolektivist anlam çağrıştırır. Gelirin yeniden dağıtımını şeytan işi olarak görürler: “piyasa ekonomisinin saf ilkelerinin ihlali”.

Liberal düşüncenin öncüleri gelecek hakkında bir öngörü yapmayı bilinçli olarak reddederler. Amaçları gelecekteki ihtimalleri açık tutmaktır -işbaşındaki güçlerin serbest oyunu ve sayısız aktörün verdiği bireysel kararların toplamı geleceği oluşturacaktır. Liberal siyaset tamamen, deneme yanılma, devrim yerine reform, net kesinlik yerine sessiz bir şüphe, geleceğin nasıl düzenleneceğine dair koca fikirler yerine en iyi çözüm için rekabetten ibarettir. Bu, akıllıca ve insancıldır. Ancak katıksız bir pragmatizm yetersiz kalıyor. Belirsizliğin arttığı zamanlarda gelecek için sağlam bir anlayış olması önemlidir: İnsanlar küreselleşme, dijital devrim, iklim değişikliği ve küresel göçün zorluklarının üstesinden en iyi şekilde gelmek için kime güveniyor?

Solcu ve sağcı popülistler güçlü duyguları harekete geçiriyor: korku, nefret, gurur, milliyetçilik… Liberal demokrasinin başarıları bunlarla kıyaslandığında biraz hafif görünüyor. “Anayasal vatanseverlik” iyi bir fikir olsa da soyut kalıyor. Demokratik cumhuriyet, kurumlarının toplamından daha fazlasıdır. Vatandaşlarının ortak eylemlerine, ortak amaçların müzakeresine dayanır. Geleceğimiz için ne istediğimize dair bir kanı olmadan bunlar da işe yaramaz. Gelecek kaygısı, otoriterlerin düşüncelerinin kaynağı gibidir. Bizim, geleceğin üzerimize yıkılacak bir kader olduğunu düşünerek korkmak yerine daha iyi bir gelecek yaratabileceğimize dair güvene ihtiyacımız var.

Çalkantılı bir değişim döneminde, halk içinde bir güvence bulmak için artan bir güvenlik ve dayanışma ihtiyacı hissederiz. Milliyetçiler, milli devlet ve milli halk sınırlarına çekilmeyi, dışarıda esen sert fırtınalara karşı bir siper olarak kullanarak sosyal ve duygusal güvenlik vaat ederler. Liberalizm bu muhafazakar güvenlik ve kimlik ihtiyacına cevap verebilir ve bu ihtiyaçlara liberal çözümler üretebilirse kendini savunma pozisyonundan çıkarabilir. Örneğin, Emanuel Macron “koruyan bir Avrupa” amacından bahsettiğinde bazı sinir uçlarına dokunabiliyor.

Değişen Bir Dünyada Güvenlik

Ekonomik küreselleşmenin sosyal ve ekolojik bir çerçeveye yedirilmesi gerekli. Küresel göçün regüle edilmesi gerekli. Teknolojik inovasyona açık olmak, bu yeniliklere ayak uydurabilecek minimum kapasiteyi ve aynı zamanda dönüşümün yıkıcı etkilerini azaltmak için minimum sosyal güvenliği gerektirir. Tüm özgürlüklerin anası korkudan sıyrılmaktır. Sosyal başarısızlık korkusuyla yaşayanlar özgür değildir. Gerçek hayattaki özgürlük aynı zamanda kamusal alanda korkmadan hareket edebilmek demektir. Kamu güvenliğini ve düzenini ihmal edenler otoriter popülistlere zemin hazırlar.

Özgürlük ve liberal değerleri savunma sevdamızı sürekli gündeme getirmek yeterli değildir. Modern liberalizm, özgürlük ve güvenlik, bireysellik ve dayanışma, çeşitlilik ve kimlik, kozmopolitlik ve yurtseverlik, ekonomik dinamikler ve ekolojik sorumluluk gibi ikilikler arasında köprü kurmalıdır. Devlet ile piyasayı karşı karşıya getirme alışkanlığını bırakmalı ve kamu kurumlarının herkes için eşit özgürlük sağlamadaki önemini kabul etmeli ve takdir etmelidir.

Piyasalar adalet güvencesi, toplumsal barış, geçimimizi sağlayan doğal kaynakların korunması, rekabeti yöneten işlevsel kurallar dizisi, güçlü bir bilim ve eğitim sistemi, modern altyapı gibi olguları kendi başına üretemeyeceği önkoşuluna bel bağlar. Bunlardan hiçbiri ücretsiz değildir. “Daha küçük hükümet daha iyidir” sloganı da tam tersi bir ifadenin olduğu kadar yanıltıcıdır. 

Özetlemek gerekirse, Liberalizmin modern bir şekilde yenilenmesine ihtiyacımız var ve bu yenilenme hem özgürlük hem de güvenlik sunmalı. Liberalizmin fırsat eşitliği ve yukarı doğru sosyal hareketlilik vaadini yerine getirmeliyiz ve statükonun devamından öte, yeni bir ilerleme kavramı geliştirmeliyiz. Liberal demokrasinin daha başarılı, daha yenilikçi ve daha adil bir sistem olduğuna ve öyle kalacağına olan güvenimiz risk altında. Şimdi bunları çözüme kavuşturma zamanı…

Siyaset
Paylaş Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp
Önceki İçerikYeşil Bir Dış Politika? | Koray Doğan Urbarlı & Selim Yıldırım | Berlin Duvarı #10
Sonraki İçerik Rusya-Ukrayna Savaşı|Eser Özdil: Süreç bizi Putin’siz bir Rusya’ya götürebilir

Diğer İçerikler

Videolar

Savaş Uzarsa Ne Olacak? | Kristina Zeleniuk | Kiev Radyosu #4

Mayıs 20, 2022 Cem Özen
Videolar

Ekonomik Kriz Erken Seçimi Zorlar mı? | Beril Eski & İlkan Dalkuç | Nabız #89

Mayıs 19, 2022 İlkan Dalkuç ve Beril Eski
Videolar

Kaftancıoğlu Kararı Erken seçim Sinyali mi? | Çavuşesku’nun Termometresi #108

Mayıs 17, 2022 Burak Bilgehan Özpek, İlkan Dalkuç ve Pırıl Gümürdülü

Yorumlar kapalı.

Güncel İçerikler

Cem Yılmaz ve Erşan Kuneri

Mayıs 21, 2022 Yazılar İlhan Archy

Özgünlük Sorunsalı

Mayıs 20, 2022 Forum Semih Bilgiç

Kitap Yorum: Abi Daré, Sesim Duyulana Dek

Mayıs 19, 2022 Yazılar Birol Başkan

Göçmen Sorunu, Gıda Güvenliği Krizi ve Ukrayna Savaşı

Mayıs 17, 2022 Bültenler Bahadır Çelebi

E-Bültene Abone Olun

Güncel içeriklerden ilk siz haberdar olun




İçerik
  • Yazılar
  • Podcast
  • Forum
  • Röportajlar
  • Çeviriler
  • Özetler
  • Bültenler
  • D84 INTELLIGENCE
Konular
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Dünya
  • Tarih
  • Kültür Sanat
  • Spor
  • Rapor
  • Gezi
Sosyal Medya
  • Twitter
  • Facebook
  • Youtube
  • Apple Podcast
  • Spotify Podcast
  • Soundcloud
Kurumsal
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İletişim
  • Yazarlar
  • İçerik Sağlayıcılar
© 2022 DAKTİLO1984
  • KVKK Politikası
  • Çerez Politikası
  • Aydınlatma Metni
  • Açık Rıza Beyanı

Arama kelimesini girin ve Enter'a tıklayın. İptal etmek için Esc'ye tıklayın.