Daktilo 1984
Daktilo 1984
Çeviriler
Hayvan Izdırabının Ahlaki Durumu | Veganizm #4

Hayvan Izdırabının Ahlaki Durumu | Veganizm #4

  • Çeviri
  • Shawn E. Klein
  • 21 Nisan 2020

Yazının orijinali: https://www.cato-unbound.org/2020/02/08/shawn-e-klein/moral-status-animal-suffering Michael Huemer “Hayvanlar ahlaki özneler midir?” sorusunu soruyor. Bunun önemli bir soru olduğuna ve hayvanlara muamelenin kritik bir ahlaki mesele olduğuna katılıyorum. Fakat bence Huemer savını hissedebilirlik ve acının kendinde yanlışlığında temellendirerek hata yapıyor. Hissedebilirlik Huemer hayvanların “ahlaki özneler” olduklarını savunuyor. Ahlaki özne olmakla ne kastettiğini açıkça

Et Yemek ve Kamu Politikası İçin Ortak Zemin Arayışları | Veganizm #3

Et Yemek ve Kamu Politikası İçin Ortak Zemin Arayışları | Veganizm #3

  • Çeviri
  • Andy Lamey
  • 20 Nisan 2020

Yazının orijinali: https://www.cato-unbound.org/2020/02/14/andy-lamey/searching-common-ground-meat-eating-public-policy Michael Huemer’in makalesi, daha katı bir bakış açısı adına et yemeye ilişkin nazik görüşe kafa tutması bakımından canlandırıcı bir niteliğe sahip. Huemer’ın savının iki niteliği bilhassa ilgi çekici. Öncelikle, ihtiyatlı öncüllere dayanıyor. Acı ve ızdırabın kötü olduğunun iddia edilmesi, yok sayılmasından çok daha az tartışmalı. İkinci olarak,

Bir Hepçilin Vicdanı | Veganizm #2

Bir Hepçilin Vicdanı | Veganizm #2

  • Çeviri
  • Aeon J. Skoble
  • 18 Nisan 2020

Yazının orijinali: https://www.cato-unbound.org/2020/02/12/aeon-j-skoble/conscience-omnivore Michael Huemer muhteşem bir felsefeci ama beni et yemekle yanlış yaptığımıza ikna edemiyor. Et yiyenlerimizin yapılması gerekeni bildiğimiz ama yine de yapmayı başaramadığımız bir vicdan sektesinin pençesinde olduğumuz iddiasıyla yola çıkıyor. İnsanların büyük bölümünün ahlaki yanlışlardan kaçınma motivasyonunu yalnızca bu yanlışların (a) toplumsal olarak kınandığı veya (b)

Bir İnsanın Vicdanı | Veganizm #1

Bir İnsanın Vicdanı | Veganizm #1

  • Çeviri
  • Michael Huemer
  • 17 Nisan 2020

Yazının orijinali: https://www.cato-unbound.org/2020/02/10/michael-huemer/conscience-human-being I. Vicdan Sınavı Bazen ortalama bir insanda vicdan -ahlaki gerçekleri bağımsız olarak muhakeme etme ve bu gerçeklerle harekete geçme- var mıdır yoksa ortalama bir insan yalnızca güçlülerin toplumsal âdetlerine ve taleplerine itaat etme şeklindeki içgüdüsel temayüle mi sahiptir, diye düşünürüm. Etik davranışların çoğu bu türden itaatle açıklanabilir;

Gerçek Liberalizmin Özü İnsana Şefkattir

Gerçek Liberalizmin Özü İnsana Şefkattir

  • Çeviri
  • Peter J. Boettke
  • 15 Nisan 2020

Liberal kişinin açıklık, kabullenme ve en önemlisi hoşgörü erdemlerine bağlılık göstermesinin birçok nedeni vardır. Bana göre, bu konuyla ilgili yapılacak ilk iş, hem destekçilere hem eleştirenlere gerçek radikal liberalizmin liberal özünü bir kez daha göstermektir.  Samuel Freedman, “İlliberal Liberteryenler” (2001) üzerine incelikli ve ustaca bir felsefi eser yayımladı ama burada

Covid-19 Krizi Başka Türlü Bir Kapitalizm İçin Bir Fırsat

Covid-19 Krizi Başka Türlü Bir Kapitalizm İçin Bir Fırsat

Hükûmet bu kuşakta ilk defa avantajı elinde tutuyor. Bu fırsatı kaçırmamalı. Dünyanın durumu kritik. Covid-19 pandemisi, yıkıcı sonuçları olan 1918 İspanyol gribinden beri görülmemiş bir boyutta ve ciddiyetle ülkelere yayılıyor. Bu pandemiyi durdurmak için koordineli şekilde küresel olarak harekete geçilmediği sürece salgın yakında hem ekonomik hem mâli bir salgına dönüşecek.

Koronavirüs, Önceliğin Ekonomide Olması Gerektiği Efsanesini Çürüttü

Koronavirüs, Önceliğin Ekonomide Olması Gerektiği Efsanesini Çürüttü

1990’lardan beri “piyasa”ya duyulan inanç hiç sorgulanmadı. Şimdi ise kamusal alışveriş bile topluma karşı işlenen bir suç halini aldı. 2020 yılının Koronavirüs paydosu belki de modern tarihteki en dikkat çekici olağan hayat kesintisi. Bu hastalıktan savaştan bahsedilir gibi bahsediliyor. İnsanın aklına 1914 ve 1939 yıllarındaki normallik kesintisine ilişkin hikayeler geliyor.

Liberteryenler Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile İttifak Yaptı. Bu, Şeytanla Anlaşma Mıydı?

Liberteryenler Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile İttifak Yaptı. Bu, Şeytanla Anlaşma Mıydı?

Serbest piyasacı reformistler ve otoriteryen milliyetçiler Brezilya’yı yeniden şekillendirmek için mücadele ediyor. 14 Mart 2016 sabahı Winston Ling isimli liberteryen iş adamı, Brezilya devlet başkanı olmak için başarı şansı düşük bir kampanya yürüten Jair Bolsonaro ile Rio de Janeiro’da küçük bir ofiste bir araya geldi. Ling’in en yakın çalışma arkadaşlarından

Eşitsizlik Verilerinin Anlatmadıkları

Eşitsizlik Verilerinin Anlatmadıkları

Yöneticilerin yüksek maaşlarına ilişkin 6 Ocak 2020 tarihli rapor ve rapordaki ortalama bir FTSE 100 yöneticisinin, ortalama çalışandan saatte neredeyse 120 kat daha fazla kazanacağı yönündeki dair bulgu eşitsizliği bir kez daha siyasi gündeme taşıdı. Küreselleşmiş bir ekonomide multimilyar poundluk çok uluslu şirketlerin başında olan kişilere bu kadar fazla para

Postmodernizme Liberteryen Bir Giriş

Postmodernizme Liberteryen Bir Giriş

Postmodernizm aslında nedir? Liberteryen düşünceyle nasıl bir ilişkisi vardır? İnsanlar inanır, diye düşündü Gölge. İnsanların yaptığı budur. İnanır ve sonra inandıklarının sorumluluğunu almazlar; bir şeyler üretir ve ürüne güvenmezler. İnsanlar karanlığı doldurur; hayaletlerle, tanrılarla, elektronlarla, hikayelerle. İnsanlar hayal eder ve insanlar inanır ve bir şeylerin gerçekleşmesini sağlayan, o kaya gibi

Popülizm Sinsice Kabuk Değiştiriyor

Popülizm Sinsice Kabuk Değiştiriyor

Çevirinin orijinal metnine ulaşmak için: https://www.theatlantic.com/international/archive/2020/01/future-populism-2020s/604393/ Popülist siyasal hareket 2010’lu yıllarda dünya çapında demokrasileri şekillendirdi ve önümüzdeki yıllarda da hiçbir yere gittiği yok. Dünyada popülizmin 2010’larda etkilemediği bir bölge bulmak zordur. Geçtiğimiz on yıl ABD’de Donald Trump’ın seçimini ve İngiltere’de Brexit oylamasını getirdi. Almanya’da ülkenin ulusal parlamentosuna on yıllar sonra

Anti-popülizmin sorunu: Medenilik yanlıları neden sürekli kaybediyor?

Anti-popülizmin sorunu: Medenilik yanlıları neden sürekli kaybediyor?

Sağcı demagoglar güç kazanıyor ve toplumsal tartışmalar daha da çirkinleşiyorken birçok kişi daha aklı başında bir siyasete dönüş çağrısı yapıyor. Fakat bu yaklaşımın da kendi ölümcül hataları bulunuyor. Son senelerde muhtemelen bunun bir versiyonunu duymuşsunuzdur. Hatta belki de kendiniz söylemiş veya düşünmüşsünüzdür. “Politikacılar devamlı kavga ediyor!”, “Siyaset tamamen çığırından çıktı!”,

Kısa Vadeli Kötü Politikaların Kötü Ekonomileri

Kısa Vadeli Kötü Politikaların Kötü Ekonomileri

Kötü ekonomi, kötü siyasetten doğabilir veya kötü siyaseti doğurabilir. Fakat esas mesele, kötü ekonomi ve kötü siyasetin ne olduğudur. Bu açıkça ve doğru şekilde tanımlanmadığı sürece kötü bir durum daha da berbat edilebilir ve iyi bir durum kötü bir duruma dönüştürülebilir. Dolayısıyla bu noktaların aydınlatılması, özgür ve müreffeh bir topluma

2010’ların Acı Mirası: Aşırı Sağın On Yılı

2010’ların Acı Mirası: Aşırı Sağın On Yılı

  • Çeviri
  • Cas Mudde
  • 13 Şubat 2020

Çeviren: Ali Sencan Gökkurt Sadece 10 yıl içinde, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde aşırı sağ politikacılar, partiler ve fikirler siyaset yelpazesindeki uç konumlarından çıkıp ana akım politikada kendilerine yer buldular. Son on yıl aşırı sağın on yılıydı. Ocak 2010’da solcu ve merkez politikacılar dünyanın en büyük üç demokrasisine liderlik ettiler:

Hıristiyan Demokrasi mi İlliberal Demokrasi mi?

Hıristiyan Demokrasi mi İlliberal Demokrasi mi?

Çeviren: Çağla Taşkın Avrupa Halk Partisi, illiberallik seviyesi giderek artan Fidesz Partisi’ni ihraç etmeyi değerlendirirken Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın kendisini Hıristiyan Demokrasi’nin bir temsilcisi olarak göstermesine izin vermemeli. Şovenist milliyetçiliği reddeden gerçek Hıristiyan Demokratlar, şimdiye dek Avrupa entegrasyonunun elzem bir unsuru oldular. Macaristan Başbakanı Viktor Orbán ile Avrupa Birliği üyesi

Piyasa Rekabet Gücü ve Rasyonalite: Beyin Odaklı Bir Yaklaşım*

Piyasa Rekabet Gücü ve Rasyonalite: Beyin Odaklı Bir Yaklaşım*

Davranışsal ekonomistler son yüzyılın yarısı boyunca neoklasik ekonomistleri, metodolojik temellerinde hatalı bir öncül olduğu gerekçesiyle dur durak bilmeden eleştirdiler: Bu öncül, davranışcıların “Ekons” diye dalga geçtikleri neoklasik modellerdeki insanların tamamen rasyonel olduklarıydı. Bunun anlamı, bu kişilerin tutarlılık ve sarahat ile karar aldıklarıydı ki bu, davranışçıların bilimsel kanıtlarla kolaylıkla itiraz ettikleri

Erdoğan’ın Başarısı Aslında Çöküşü Olabilir

Erdoğan’ın Başarısı Aslında Çöküşü Olabilir

  • Çeviri
  • Medeni Sungur
  • 31 Aralık 2019

Türkiye’nin modernleşme süreci iki asırdır elitlerin başı çektiği, tepeden inme bir proje olageldi. Fakat durum artık böyle değil. Recep Tayyip Erdoğan’ın önce başbakan şimdi cumhurbaşkanı olarak sürdürdüğü 15 seneyi aşkın süren iktidarının ardından, zamanla kamusal hayata hâkim olan İslamcılık ve yandaşçılık, Türk vatandaşlarını giderek daha fazla yıldırıyor. Tarihsel bir ironi

Popülizmin Cazibesine Direnmek

Popülizmin Cazibesine Direnmek

  • Çeviri
  • •
  • Daphne Halikiopoulou
  • 15 Aralık 2019

Dünya hızla değişiyor. Yapay zeka, iklim değişikliği ve demografik değişimler toplumlarımızın yapısını şekillendiriyor ve hangi tür zorluklarla karşılaşacaklarını belirliyor. Bu sürecin mağluplarının seçimlerle cevap vermesi muhtemel olduğundan, sosyal değişimin politik değişim tarafından takip edilmesi beklenmektedir. Birçokları için bu, popülist siyasetin yükselişini açıklıyor: Siyaseti, genellikle dizginleri tekrar ele alarak ulusal egemenliği

The Economist’e Göre Liberalizm

The Economist’e Göre Liberalizm

“Liberalizm modern dünyayı yarattı, fakat şimdi modern dünya ona sırtını dönüyor.” Bu hayıflanan ifade, The Economist dergisinin kuruluşunun yüz yetmiş beşinci yıldönümü anısına yayınlanan bir makalede yer alıyordu. “Avrupa ve Amerika, sıradan vatandaşın problemlerini çözmeye niyetli ya da muktedir olmayan ve yalnızca kendini düşünen liberal elitlere karşı gerçekleşen bir halk

Sosyalizm Her Defasında Başarısız Oldu

Sosyalizm Her Defasında Başarısız Oldu

Kendini sosyalist olarak tanımlayan Bernie Sanders, yeni fikirlere açık bir lider tavrı takınarak genç seçmenlerin favorisi haline geldi. Ne var ki sosyalizm yeni bir şey değil ve birçok kez, birçok yolla denenmiş ve başarısız olmuştur. Ya da yüksek maliyetli, ızdıraba sebep olan başka bir fikir olduğunu tasavvur etmek zordur. “Sosyalizm”

Popülizmin İyi Yanı: Trump’ı İktidara Getiren Dürtü, Amerikan Demokrasisini Kurtarabilir

Popülizmin İyi Yanı: Trump’ı İktidara Getiren Dürtü, Amerikan Demokrasisini Kurtarabilir

  • Çeviri
  • Daron Acemoğlu
  • 3 Aralık 2019

Hızlı teknolojik değişimden, ekonomik büyümeden ve küreselleşmeden insanlığın yalnızca küçük bir bölümünün yararlandığı; eşitsizliğin ve toplumdaki kaygının günbegün arttığı bir dönemi tasavvur edin. Finansal kriz ile başlayan şiddetli bir durgunluk, bütün ekonomiye yayılıyor. Bunun yanı sıra, yaşanan problemlerin sorumlusu olarak göçmenleri işaret eden ve ilkelliğe dönüşü hedefleyen bir hareket her

Neoliberalizmin Sonu ve Tarihin Yeniden Doğuşu*

Neoliberalizmin Sonu ve Tarihin Yeniden Doğuşu*

Soğuk Savaş’ın sonunda siyaset bilimci Francis Fukuyama “Tarihin Sonu?” başlıklı ünlü makalesini yazdı. Makalede komünizmin çöküşünün tüm dünya ile mukadder liberal demokrasi ve piyasa ekonomileri arasındaki son engeli de kaldıracağını savunuyordu. Birçok insan da ona hak verdi. Otokrat lider ve demagogların dünya nüfusunun yarısından fazlasını barındıran ülkeleri yönetmesiyle birlikte kurallara

Özgürlük Dostları, Ümitsizliğe Kapılmayın*

Özgürlük Dostları, Ümitsizliğe Kapılmayın*

Özgürlük dostları her gün medyayı dolduran siyasi ve ideolojik trendleri görüp kolaylıkla ümitsizliğe kapılabiliyorlar. Devlet harcamaları artıyor, devlet borçları birikiyor ve regülasyonlar ile yeniden dağıtım mekanizmalarının piyasanın alanını ve kişisel tercihlerin özgürlüğünü kısıtladığı açıkça görülüyor. Görünen o ki her yerde anti-liberal demagoglar çoğalıyor. Ama unutmamalıyız ki bu duruma modern zamanlarda

“Anti-Popülistler”in Elitizmi*

“Anti-Popülistler”in Elitizmi*

“Popülist tehdit”i analiz eden uzmanlar genellikle statükoyu savunmak isteyen bir kitle olduğunu varsayıyorlar. Bütün politik “dışlanmışlar”ı yalnızca tehlikeli olarak  betimlemeye çalışan anti-populist literatür, bize kamusal aydınların açıklamaya çalıştıkları hareketlerden kendileri hakkında bir fikir veriyor. Bugünlerde “popülizm”i olumsuz anlamda düşünmek gayet normal görünüyor. Elit politikacılar (popülizmin) istikrara karşı yarattığı tehlike hakkında

Popülist Sağ’dan Kopya Çekmek Sol’u Niçin Kurtaramayacak*

Popülist Sağ’dan Kopya Çekmek Sol’u Niçin Kurtaramayacak*

Merkez solun duayenleri, bir zamanlar başında oldukları partilerin güç kaybetmesine mülteci sorununun sebep olduğunu düşünüyorlar. Hillary Clinton, Tony Blair ve İtalya eski başbakanı Matteo Renzi, geçtiğimiz günlerde Guardian’a verdikleri demeçlerde Avrupa’nın, sağ popülizmi önlemek adına mülteci sorununu kontrol altına alması gerektiğini vurguladılar. Seçimlere hazırlanan bir siyasetçinin veya bir köşe yazarının,

Otoriter Popülizmin Korkutucu Yükselişi*

Otoriter Popülizmin Korkutucu Yükselişi*

  • Çeviri
  • Tom Palmer
  • 24 Temmuz 2019

Popülist olarak nitelendirilen hükümetler; Polonya, Macaristan, Meksika ve Türkiye’de hâlihazırda iktidardalar. Sağ ve sol popülist partiler yedi Avrupa Birliği ülkesinde koalisyon ortağı olarak yer alırken, İtalya ve Yunanistan ise çok partili popülist koalisyonlarca yönetiliyor. Venezuela, popülist bir iktidarın müsadereci politikaları nedeniyle batmanın eşiğine doğru hızla ilerliyor. Brezilya, popülist olduğunu açık

Popülistleri Mağlup Etmenin Yolu İstanbul’dan Geçiyor*

Popülistleri Mağlup Etmenin Yolu İstanbul’dan Geçiyor*

  • Çeviri
  • Bobby Ghosh
  • 3 Temmuz 2019

Ekrem İmamoğlu dünyaya popülistlerin nasıl mağlup edileceğini mi gösterdi? Dünyanın çeşitli yerlerindeki liberaller, popülist politikalara karşı kazanmanın yollarını el yordamıyla keşfetmeye çalışırken İmamoğlu’nun bariz galibiyeti karanlık bir gecede gerçekleşen yıldız yağmuru gibiydi. Birçok insan, bu sonuçları çözümleyecek ve hayata geçirmek için dersler çıkartacak. İmamoğlu’nun zaferi, dünya çapında birçok popüliste, Türkiye

Popülistler Neden Seçim Kaybetmezler*

Popülistler Neden Seçim Kaybetmezler*

  • Çeviri
  • Jan Werner Mueller
  • 23 Mayıs 2019

Türkiye’nin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın genel başkanı olduğu Adalet ve Kalkınma Partisi adayının az farkla kaybettiği İstanbul belediye seçimlerinin tekrarlanmasına karar verdi. Seçim gününden itibaren, ülkenin “güçlü lideri” usulsüzlüklerden yakınmaya ve muhalefet adayının zaferinin oy hırsızlığı sonucu mümkün olabildiğini dile getirmeye devam etti. Bu göz göre

Popülist Dalga*

Popülist Dalga*

Geçtiğimiz seneler, 1945 yılından bu yana küresel barış ve refahın temelini oluşturan, liberal uluslararası düzeni tehdit eden popülist milliyetçiliğin yükselişine tanıklık eti. Amerikan gücünün hegemon olduğu 1991-2008 arası dönemi hariç tutarsak, geride bıraktığımız yüzyılda liberal demokrasiler sürekli olarak otoriter rejimler tarafından tehdit edilmişti. Bugün ise kökleşmiş demokrasilerin bile popüler hezeyanlar