Daktilo 1984Daktilo 1984
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • E-Bültene Abone Ol
    Facebook Twitter Instagram Telegram
    Twitter Facebook YouTube Instagram WhatsApp
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Destek Ol Abone Ol
    • İZLE
      • Çavuşesku’nun Termometresi
      • Varsayılan Ekonomi
      • 2’li Görüş
      • İki Savaş Bir Yazar
      • Yakın Tarih
      • Mayhoş Muhabbetler
      • Tümünü Gör
    • OKU
      • Yazılar
      • Röportajlar
      • Çeviriler
      • Asterisk2050
      • Yazarlar
    • DİNLE
      • Çerçeve
      • Zedcast
      • Tuhaf Zamanların İzinde
      • SenSensizsin
      • Tümünü Gör
    • D84 FYI
      • Hariçten Gazel
      • Avrupa Gündemi
      • ABD Gündemi
      • Altüst
    • D84 INTELLIGENCE
      • Kitap Yorum
      • Göç Sorunu
      • Başkanlık Sistemi Projesi
      • Devlet Kapasitesi Liberteryenizmi
      • Herkes için Siyaset Bilimi
      • Yapay Zeka
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Anasayfa » Teknoloji Gündemi: Broligarklar, Yapay Zekâ ve Savunma Sanayi İşbirliği
    Bültenler

    Teknoloji Gündemi: Broligarklar, Yapay Zekâ ve Savunma Sanayi İşbirliği

    Mert Söyler19 Aralık 20246 dk Okuma Süresi
    Paylaş
    Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp

    Altüst: Yeni Teknolojiler ve Değişen Endüstriler Bülteni (5-18 Aralık 2024)

    Trump’ın bu seferki seçim galibiyeti basit bir siyasi değişiklikten daha fazlası olacağa benziyor. Bu ay içerisinde Amerika’da yapay zekâ şirketleri ile savunma sanayindeki küçük şirketler arasında işbirliği anlaşmaları gündeme oturdu. Anduril ve Palantir’in öne çıktığı bu işbirlikleri, silah endüstrisini ve Amerika’nın askerî-endüstriyel kompleksini farklı bir şekle büründürme potansiyeline sahip.

    Altüst’ün bu sayısında yapay zekâ odaklı savunma şirketlerinin yeni yaptıkları anlaşmaları ve Elon Musk, Peter Thiel gibi görece daha genç, politik açıdan etkili, zengin teknoloji patronlarının, “broligark”ların, bu dönüşümdeki rollerini anlamlandırmaya çalışıyorum.

    Yapay Zekâ, Silah Endüstrisinin Odak Noktası Haline Geliyor

    Aralık ayının başında Amerika’nın önde gelen özel savunma sanayisi şirketlerinden biri olan Anduril Industries, ChatGPT’nin sahibi olan OpenAI ile bir ortaklık anlaşması imzaladı. Anduril özellikle dronelar ve anti-drone sistemleri konusunda uzmanlaşan bir savunma sanayi şirketi.

    Pentagon bir süredir, dronelar gibi insansız otonom araçların savaş alanlarında eşgüdümlü bir şekilde nasıl kullanılabileceğini ve bu şekilde nasıl koordineli saldırılar yapılabileceğini Replicator adında bir program ile araştırıyor. Geçtiğimiz ay Pentagon, drone saldırılarının eşgüdümlü bir şekilde sürüler halinde yapılmasını araştırmak için Anduril’in de aralarında olduğu birçok şirkete ihale vermişti.

    Anduril şirketi karadan ve hava araçlarından atılabilen silahlı dronelar, anti-drone sistemleri, otonom su altı araçları ve üst düzey teknolojili gözetleme kuleleri üretiyor. Anduril’i farklı kılan nokta ise tüm bu sistemlerin makine öğrenmesi ve bilgisayarlı görü teknolojileri ile yapay zekâ entegrasyonuna sahip olması. Bu sayede, mevcut kullanımda olan çoğu dronelar gibi sürekli bir operatör kontrolü gerektirmiyorlar ve hedeflerini yapay zekâ ile tespit edebiliyorlar.

    Anduril şimdiye kadar ABD hükümetine 300 adetten fazla gözetleme kulesi sattı ve bu kuleler Amerika’nın özellikle Meksika ile olan sınırında kullanılıyor. Fakat Anduril’in gözetleme kuleleri haricindeki diğer araçları hâlâ çoğunlukla prototip aşamasında ve Amerikan ordusu tarafından test edilse de halen yoğun bir şekilde kullanılamıyorlar. Fakat Anduril ve yapay zekâlı otonom savaş ve gözetleme araçları üreten diğer savunma şirketleri, geleneksel savaş doktrinlerini tümüyle değiştirmeye adaylar.

    Bu iddialarını gerçekleştirmek için taşlar iyice yerine oturuyor gibi gözüküyor zira bu ay teknoloji, havacılık ve savunma sanayisi (dünyanın en büyüğü) şirketi Lockheed Martin de yapay zekânın savunma teknolojilerinde daha yaygın kullanılmasını sağlama amacıyla, savunma sanayi şirketleri ve Amerikan bakanlıkları arasında aracılık görevi görecek bir alt firma kurduğunu açıkladı.

    Ayrıca Meta ve Anthropic şirketleri de normalde resmi olarak savunma ve istihbarat faaliyetleri için yapay zekâ teknolojilerini satmıyordu. Ancak bu iki şirket de bu ay, bu kararlarından geri döndüklerini ve bundan sonra ABD’nin güvenlik ve savunma birimleriyle çalışacaklarını açıkladı. Özellikle Meta kendi açık kaynaklı yapay zekâsı olan Llama’nın Çin ordusu tarafından da kullanıldığı ortaya çıktıktan sonra “ABD’nin ulusal güvenliğini ve yapay zekâ liderliğini” koruyabilmesi için devlet kurumlarıyla işbirliği yapacaklarını açıkladı.

    OpenAI ile yapılan anlaşmadan sonra Anduril, Palantir şirketiyle de stratejik ortaklık anlaşması imzaladığını duyurdu. İki şirket arasındaki anlaşma, özellikle savunma sanayine ait verileri entegre şekilde kullanıp Amerikan ordusu için daha etkili çözümler sunmayı hedefliyor.

    Palantir aslında şirketler için büyük veri analizi ve büyük veri setlerinin entegre edilip karar alınmasını kolaylaştıran dijital altyapılar sağlıyor. Palantir’in ilk müşterilerinden biri Amerikan istihbarat servisleriydi ve hâlâ istihbarat kurumlarıyla çalışmaya devam ediyor. Fakat zaman içerisinde Palantir’in müşteri havuzu genişledi ve şu an sağlıktan, ulaşıma neredeyse her ABD bakanlığı ile çalışıyorlar ve geniş bir ticari müşteri kitlesine hitap ediyorlar. Ayrıca bu yıl, yapay zekâ destekli hedefleme sistemleri geliştirmek için Palantir, Amerikan ordusundan 178 milyon dolarlık bir ihale almıştı.

    Palantir’in sunduğu hizmetler arasında daha önceki sabıka kayıtlarını, suç istatistiklerini, raporlamaları, otomatik plaka okuma verilerini bir araya getirip “suç işleme ihtimali” olan kişilerin önceden tespit edilebilmesini sağlayan öngörücü polislik de bulunuyor. Tabii ki bu öngörücü polislik daha önceki verilerden bir ırksal profilleme yaptığı için etik açıdan çok tartışmalı ve her yerde yaygın kullanılmıyor, fakat yapay zekânın gündelik hayatımızı nasıl etkileyebileceğinin ilginç bir örneğini teşkil ediyor.

    Peter Thiel ve Broligarkların Yükselişi

    Öte yandan Palantir, kurucusu Peter Thiel nedeniyle de ismi çok duyulan bir şirket. Çünkü, PayPal’ın da kurucularından ve Facebook’un ilk büyük yatırımcısı olan Peter Thiel, muhafazakâr-liberal fikirleriyle Amerikan siyasetinde de gayet iyi bilinen isimlerden birisi.

    Özellikle büyük teknoloji şirketleri konusunda her türlü regülasyona karşı olan Thiel, Cumhuriyetçi Parti üyesi ve 2016’daki seçimde Donald Trump’ı desteklemişti. 2016’da Trump’ın seçim kampanyasına milyonlarca dolar bağış yapan Thiel, Trump’ın geçiş hükümetinde de yer almıştı.

    Thiel’in Trump ve Cumhuriyetçi Parti üzerindeki etkisi 2016’dan sonra artmaya devam etti. Trump’ın şu anki başkan yardımcısı JD Vance’in özellikle Peter Thiel ile çok yakın bir ilişkisi var. JD Vance, hukuk eğitiminin ardından San Francisco’da Thiel’ın Mithril Capital isimli yatırım şirketinde yöneticilik yapmıştı. Ardından JD Vance, Peter Thiel’in de büyük yatırımıyla kendi girişim sermayesi şirketini kurmuştu.

    JD Vance’in senatörlük için yürüttüğü kampanyasına da milyonlarca dolar bağış yapan Thiel, Vance’in başkan yardımcısı adayı olması için Elon Musk ile beraber Trump’ı ikna eden isimlerden. Thiel ve Musk’ın Trump’a bu derece yakın olmalarının meyvesi de bu ay alınmış gibi gözüküyor. Biden döneminde Federal Ticaret Komisyonunun başkanlığına atanan ve özellikle büyük teknoloji şirketlerine açtığı tekel soruşturmaları ile bilinen Lina Khan’ın yerine Trump’ın Andrew Ferguson’ı atayacağı açıklandı.

    Federal Ticaret Komisyonunda halihazırda komisyon üyesi olan Andrew Ferguson, aşırı regülasyonlarla büyük teknoloji şirketlerinin sınırlandırılmaması gerektiğini, aksi takdirde inovasyonun engelleneceğini ve teknoloji şirketlerinin “ABD’ye düşman olan ülkelere” kaçabileceğini savunuyor.

    Ayrıca sosyal medya platformlarının “yalan haber”, “dezenformasyon”, “nefret söylemi” gibi kategorilerle Orwellyen tedbirler aldıklarını düşünüyor. Dolayısıyla Trump’ın yeni döneminde büyük teknoloji şirketlerine karşı açılan tekel davalarının düştüğünü ve regülasyonların hafifletildiğini görme ihtimalimiz oldukça yüksek.

    Hükümet Verimlilik Bakanlığına atanan Elon Musk, Pentagon’un yani ABD Savunma Bakanlığının harcamalarının da verimlilik açısından incelemeye alınacağını duyurdu. Pentagon’un 850 milyar dolarlık devasa bir bütçesi var ve Pentagon’un ihalelerinde Boeing, Northrop Grumman, Lockheed Martin ve General Dynamics gibi eski ve aktif varlıklar bakımından büyük şirketler öne çıkıyor.

    Hem Musk’ın bu açıklamasıyla hem de Trump kabinesinin genel tutumu nedeniyle bundan sonra Lockheed Martin’in F-35 projesi gibi çok yüksek bütçeli projeler yerine Anduril, Palantir gibi yeni ve küçük şirketlerin yürüttüğü yapay zekâ destekli drone, füze projelerinin öne çıkması bekleniyor. Fakat bu süreçte küçük şirketlerin büyük şirketlerle işbirlikleri kurarak üretimlerini ölçeklendirmeleri en kuvvetli ihtimal ki Lockheed Martin’in yeni kurduğu yapay zekâ odaklı iştiraki de bu stratejinin belirtisi olarak okunabilir.

    İşin diğer bir ilginç tarafı da bu bültenin bu sayısında adını zikrettiğim yeni nesil teknoloji şirketlerinin hepsinin bir şekilde Yüzüklerin Efendisi’ne referans yapması. Mesela Peter Thiel’in şirketi Palantir, dünyanın öbür ucundaki olayları görmek ve iletişim kurmak için Saruman’ın kullandığı yok edilemeyen büyülü kürenin ismi. Thiel’in girişim sermayesi şirketi Mithril’in ismi Yüzüklerin Efendisi evreninde çelikten hafif ama çelikten daha güçlü zırhların yapımında kullanılan metalin ismi. Anduril ise Tolkien’in Kral Arthur’un efsanevi Excalibur kılıcından ilham alarak yarattığı ve Aragorn’un kullandığı efsanevi kılıcın ismi.

    Yüzüklerin Efendisi, masum ve değerli bir fantastik eser olsa da, özünde yatan zamanının ırkçı alt metniyle, İngiliz ve Viking mitolojilerine referanslarıyla özellikle Amerika’da aşırı sağ, muhafazakâr siyasi çevrelerde çok popüler bir evren.

    Cumhuriyetçi Parti’ye ve Trump’a büyük maddi destek veren, hatta JD Vance örneğinde olduğu gibi Trump’ın etrafındaki isimleri de belirleyen Elon Musk, Peter Thiel, Marc Andreessen gibi “tech bro’lar” (broligarklar), hem Amerikan ekonomisini hem de Amerikan siyasetini ve dolayısıyla küresel ekonomiyi de gittikçe daha çok etkileyeceğe benziyorlar.

    Altüst Dünya Ekonomi R2
    Paylaş Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp
    Önceki İçerikTSMC, Huawei ve Küresel Çip Savaşları | Çerçeve S3 #56
    Sonraki İçerik Gülen’in Ölümü Sonrası Yapılanmayı Neler Bekliyor? | Salim Çevik: Baskıcı ortam sona ererse diasporadaki faaliyetlerin çoğu için de motivasyon ortadan kalkar

    Diğer İçerikler

    Videolar

    Küreselde ve Yerelde Kadınlar, Romanya-Polonya Seçimleri ve Trump’ın Ortadoğu Gezisi |2’li Görüş #41

    20 Mayıs 2025 Bahadır Çelebi ve Melis Konakçı
    Yazılar

    19 Mayıs 1919: Bağımsızlık Ruhunun Uyanışı ve Türk Gençliğine Bırakılan Emanet

    19 Mayıs 2025 Erdal Kesin
    D84 INTELLIGENCE

    Transformation of the Sovereign in Liberal Democracy and Criticism of Liberalism from Schmitt’s Perspective

    16 Mayıs 2025 Deniz Nas

    Yorumlar kapalı.

    Güncel İçerikler

    Lozan Anlaşması, 1924 Anayasası ve Komisyon

    23 Mayıs 2025 Yazılar Armağan Öztürk

    Batık Maliyet mi, Gemileri Yakmak mı? İktidarın İzlediği Yolun Mantığı

    22 Mayıs 2025 Yazılar Alper Yağcı

    Gençlerin Sandıktan Uzaklaştığı Türkiye: Seçime Katılım Düşerken Umut Nerede?

    21 Mayıs 2025 Yazılar Deniz Gün Eraslan

    19 Mayıs 1919: Bağımsızlık Ruhunun Uyanışı ve Türk Gençliğine Bırakılan Emanet

    19 Mayıs 2025 Yazılar Erdal Kesin

    E-Bültene Abone Olun

    Güncel içeriklerden ilk siz haberdar olun




    Archives

    • Mayıs 2025
    • Nisan 2025
    • Mart 2025
    • Şubat 2025
    • Ocak 2025
    • Aralık 2024
    • Kasım 2024
    • Ekim 2024
    • Eylül 2024
    • Ağustos 2024
    • Temmuz 2024
    • Haziran 2024
    • Mayıs 2024
    • Nisan 2024
    • Mart 2024
    • Şubat 2024
    • Ocak 2024
    • Aralık 2023
    • Kasım 2023
    • Ekim 2023
    • Eylül 2023
    • Ağustos 2023
    • Temmuz 2023
    • Haziran 2023
    • Mayıs 2023
    • Nisan 2023
    • Mart 2023
    • Şubat 2023
    • Ocak 2023
    • Aralık 2022
    • Kasım 2022
    • Ekim 2022
    • Eylül 2022
    • Ağustos 2022
    • Temmuz 2022
    • Haziran 2022
    • Mayıs 2022
    • Nisan 2022
    • Mart 2022
    • Şubat 2022
    • Ocak 2022
    • Aralık 2021
    • Kasım 2021
    • Ekim 2021
    • Eylül 2021
    • Ağustos 2021
    • Temmuz 2021
    • Haziran 2021
    • Mayıs 2021
    • Nisan 2021
    • Mart 2021
    • Şubat 2021
    • Ocak 2021
    • Aralık 2020
    • Kasım 2020
    • Ekim 2020
    • Eylül 2020
    • Ağustos 2020
    • Temmuz 2020
    • Haziran 2020
    • Mayıs 2020
    • Nisan 2020
    • Mart 2020
    • Şubat 2020
    • Ocak 2020
    • Aralık 2019
    • Kasım 2019
    • Ekim 2019
    • Eylül 2019
    • Ağustos 2019
    • Temmuz 2019
    • Haziran 2019
    • Mayıs 2019
    • Nisan 2019
    • Mart 2019

    Categories

    • Asterisk2050
    • Bültenler
    • Çeviriler
    • D84 INTELLIGENCE
    • EN
    • Forum
    • Özetler
    • Podcast
    • Röportajlar
    • Uncategorized
    • Videolar
    • Yazılar
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    İçerik
    • Yazılar
    • Podcast
    • Forum
    • Röportajlar
    • Çeviriler
    • Özetler
    • Bültenler
    • D84 INTELLIGENCE
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    Sosyal Medya
    • Twitter
    • Facebook
    • Instagram
    • Youtube
    • LinkedIn
    • Apple Podcast
    • Spotify Podcast
    • Whatsapp Kanalı
    Kurumsal
    • Anasayfa
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • Yazarlar
    • İçerik Sağlayıcılar
    • Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları
    © 2025 DAKTİLO1984
    • KVKK Politikası
    • Çerez Politikası
    • Aydınlatma Metni
    • Açık Rıza Beyanı

    Arama kelimesini girin ve Enter'a tıklayın. İptal etmek için Esc'ye tıklayın.

    Çerezler

    Sitemizde mevzuata uygun şekilde çerez kullanılmaktadır.

    Fonksiyonel Her zaman aktif
    Sitenin çalışması için ihtiyaç duyulan çerezlerdir
    Preferences
    The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
    İstatistik
    Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlamak için kullanılan çerezlerdir The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
    Pazarlama
    Size daha uygun içeriklerin iletilmesi için kullanılan çerezlerdir
    Seçenekleri yönet Hizmetleri yönetin {vendor_count} satıcılarını yönetin Bu amaçlar hakkında daha fazla bilgi edinin
    Seçenekler
    {title} {title} {title}