Daktilo 1984Daktilo 1984
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • E-Bültene Abone Ol
    Facebook Twitter Instagram Telegram
    Twitter Facebook YouTube Instagram WhatsApp
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Destek Ol Abone Ol
    • İZLE
      • Çavuşesku’nun Termometresi
      • Varsayılan Ekonomi
      • 2’li Görüş
      • İki Savaş Bir Yazar
      • Yakın Tarih
      • Mayhoş Muhabbetler
      • Tümünü Gör
    • OKU
      • Yazılar
      • Röportajlar
      • Çeviriler
      • Asterisk2050
      • Yazarlar
    • DİNLE
      • Çerçeve
      • Zedcast
      • Tuhaf Zamanların İzinde
      • SenSensizsin
      • Tümünü Gör
    • D84 FYI
      • Hariçten Gazel
      • Avrupa Gündemi
      • ABD Gündemi
      • Altüst
    • D84 INTELLIGENCE
      • Kitap Yorum
      • Göç Sorunu
      • Başkanlık Sistemi Projesi
      • Devlet Kapasitesi Liberteryenizmi
      • Herkes için Siyaset Bilimi
      • Yapay Zeka
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Anasayfa » Türkiye Ekonomisi: İş Dünyasından Ekonomi Yönetimine Eleştiri
    Bültenler

    Türkiye Ekonomisi: İş Dünyasından Ekonomi Yönetimine Eleştiri

    Caner Gerek1 Ağustos 20225 dk Okuma Süresi
    Paylaş
    Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp

    [voiserPlayer]

    Ekonomos Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni (25-31 Temmuz)

    İş Dünyası Sesini Yükseltmeye Devam Ediyor

    İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin 2022 Temmuz ayı olağan toplantısına, ekonomi yönetimine yapılan açık ve sert eleştiriler damgasını vurdu. İş dünyasında özellikle son dönemde öne çıkan krediye erişim problemi bu toplantının da gündemine geldi. Açılış konuşmasında İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Finansman kaynaklarına erişimde ciddi sıkıntıların yaşandığı son yıllarda Eximbank, ihracatçı sanayicilerimizin en güçlü finansal iş ortağı ve tedarik kaynağı konumuna gelmiştir. İhracatımızın 250 milyar dolar seviyesine ulaşmasında şüphesiz Eximbank’ın uygulamış olduğu dinamik ve yeni nesil projelerin çok büyük katkısı olmuştur. Dolayısıyla Haziran ayı itibarıyla reeskont kredisi kullanmak için döviz gelirinin yüzde 40’ını Merkez Bankası’na, yüzde 30’unu bankalara satma zorunluluğu getirilmesi ve izleyen bir aylık dönemde döviz almama taahhüdünün şart koşulması şeklindeki adımlar ihracatçılarımızı gerek kaliteli finansmana erişimi zorlaştırması gerekse de kur zararı yaratması ve yine gerekse de ciddi anlamda operasyon yükü getirmesi nedeniyle oldukça olumsuz yönde etkilemiştir” diyerek krediye erişim problemini dile getirdi.

    Erdal Bahçıvan ayrıca “Yüksek kur ve faizlerin işletmelerimize getirdiği yükün özellikle son yıllarda arttığı açıkça görülmektedir. 2021 yılında İSO 500 şirketleri elde ettiklerin faaliyet karının yüzde 60’ından fazlasını finansman giderlerine ayırmak durumunda kalmıştır” sözleriyle hem kurdaki ve finansman maliyetlerindeki artışa dikkat çekti hem de buralardaki artışın şirketleri ne kadar etkilediğini verilerle ortaya koydu.

    Benzer şekilde Ankara Ticaret Odası Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu da 28 Temmuz tarihinde attığı tweetlerle firmaların kredi taleplerinin karşılanmadığını veya çok yüksek maliyetler çıkarıldığını belirttikten sonra üretim, istihdam ve yatırım için bankaları daha duyarlı ve yapıcı olmaya davet etmişti. Hatırlayacak olursak daha öncesinde de TÜSİAD iktidarı eleştirerekten gidişatın oldukça kötü olduğunu açıkça dile getirmişti. Böylelikle iktidara olumsuz bakışları yeni olmasa da iktisadi kuruluşlar olumsuz gidişata dair uyarılarını daha açık ve sert bir dille vurgulamaya devam ediyor.

    Toplantıya damga vuran bir diğer olay ise Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu ile İSO başkanı Erdal Bahçıvan arasındaki tartışma idi. Kavcıoğlu firmaları uygun faizden kredi çekerek döviz almakla ve stokçuluk yapmak ile suçladı. Buna karşılık Bahçıvan “kendini enflasyondan korumak için stok yapmış sanayiciyi bu kapsama sokarsanız bu tehlikeli bir bakış açısına dönüşür” diyerek cevap verdi. Aslında bu tartışma Merkez Bankası’nın yüksek enflasyon ortamının doğal olarak beraberinde getirdiği olumsuzluklara karşı herhangi bir öngörüsünün olmadığını da göstermiş oldu.

    Enflasyonun yüksek olduğu fakat kredinin ucuz olduğu yerde doğal olarak bu ucuzluktan başta firmalar olmak üzere herkes faydalanmak ister. Ve elde edilen o ucuz TL kredinin değerini korumak için TL dışı varlıklara yönelir. Bunlardan birisi döviz iken bir diğeri ise firmaların fiziki varlık olarak stok yapmasıdır. Verilen ucuz kredinin bu şekillerde kullanılmasının hiçbir sürpriz tarafı yok, ama teşvik eden bir Merkez Bankası var. 

    Merkez Bankası Enflasyon Tahminini Yine Değiştirdi

    Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu bu yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladı. Kavcıoğlu 2022 yılı enflasyon tahminini 17,6 puan yükselterek %42,8’den %60,4’e yükseltti. Kavcıoğlu ayrıca “Hedefi yüzde 60,4 verdik, gerçekleşmeyi onun altında bir noktada bekliyoruz” dedi. Böylelikle Merkez Bankası’nın 2022 yılı için enflasyon hedefi %5 olurken, açıkladığı enflasyon tahmini %60,4 olmakla birlikte aslında %60,4’ün de altında. Hedef ve öngörüler oldukça çelişkili ve anlamlandırılması zor rakamlar içeriyor.

    Enflasyon tahminlerinin güvenirliğine bakacak olursak bu yılın Ocak ayında Merkez Bankası, enflasyon tahminini %11,8’den %23,2’ye çıkarmıştı. Bu tahminden üç ay sonra Nisan ayında ise %23,2’den %42,8’e çıkarmıştı. Ve yine bu tahminden üç ay sonrasında enflasyon tahminini %42,8’den %60,4’e çıkarmış olduğunu görüyoruz. Böylelikle Merkez Bankası’nın enflasyon konusunda piyasaları yönlendirmekten ziyade oluşan enflasyonu takip ederek tahminlerini bu oluşan enflasyona göre düzenlemekte olduğu görülüyor. Böylesi bir duruma düşmüş bir Merkez Bankası’nın da enflasyonla mücadele konusunda herhangi bir kredibilitesinin olduğunu söylemek mümkün değil.

    Banka Karlılıkları Son Sürat

    Borsada ikinci çeyrek bilançoları gelmeye başladı. İlk gelen bilançolardan özellikle bankacılık sektörü karları oldukça dikkat çekici. Bilançosu açıklanan bankalar geçen senenin aynı dönemine göre aşağıdaki oranlarda karını artırmış durumda:

    QNB Finansbank %412

    Garanti Bankası %292

    Akbank %412

    Yapı Kredi Bankası %420

    Türkiye’nin kendine özgü sorunlarından kaynaklı bankacılık karlılıklarındaki artış yanında enflasyon ortamının getirdiği genel bir durumu da not etmekte fayda var. Gelişen enflasyon dalgasında bankaların karlılıkları dünyada da hızla artıyor. Buradaki ana neden enflasyon ortamında bankaların kredi faizleri ile mevduat faizlerini aynı hızla artırmaması.

    Merkez Bankası faizlerindeki artış öncelikle kredi faizlerine yansırken, mevduat faizine daha sonraki dönemde yansıyor. Üstelik Covid-19 salgını ile birlikte uygulanan karantinalar ve teşvikler neticesinde dünyada mevduata yatırılan para miktarı oldukça yüksek. Bu durum da bankaların mevduat faizlerini yukarı çekmede daha hantal davranmasına yol açıyor. O nedenle de faiz marjında bir artış görülüyor. Türkiye’de yüksek bankacılık karları elbette mevduat faizlerinin özellikle baskılanmasıyla da alakalı bir durum.

    Fed Beklendiği Gibi Faiz Arttırdı

    FED çarşamba günü yaptığı toplantıyla yüksek enflasyonla mücadelede kapsamında art arda ikinci kez faiz oranlarını 75 baz puan artırdı. Böylelikle Covid-19 salgını sonrası enflasyondaki yükselişi yanlış değerlendirdiği ve yükselen enflasyona yanıt vermede yavaş davrandığı için eleştirilen FED, ekonomiyi resesyona sürükleme riskine rağmen ekonomiyi soğutmak için faiz oranlarını yükseltmeye devam etiş oldu.

    Bu artan faizler aslında şimdiden ABD ekonomisini de etkiliyor. Etkiler, özellikle satışların yavaşladığı konut piyasasında belirgin şekilde görülmeye başlandı. Başkan Jerome Powell, verilerin nasıl geleceğine bağlı olarak 2022 Eylül ayında yapılacak bir sonraki toplantı için aynı hamlenin tekrar masada olduğunu belirtti. Powell, FED’in bir noktada faiz artış hızını da yavaşlatacağını söyledi. Powell’ın güvercin bulunan açıklamaları ABD hisse senetlerinde bir ralliye yol açarken hazine getirileri dolar ile birlikte düştü.

    Dünya Ekonomi Ekonomos Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
    Paylaş Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp
    Önceki İçerikTürkiye’nin Sahipsiz Bir Sorunu: Bir İç Güvenlik Meselesi Olarak Başıboş Köpek Sorunu
    Sonraki İçerik Endonezya-Körfez İlişkileri: Karşılıklı Ziyaretler

    Diğer İçerikler

    Yazılar

    Türkiye’de İşgücü Piyasası: Perşembe’nin Gelişi Çarşamba’dan Belli midir?

    2 Haziran 2025 Oytun Meçik
    Bültenler

    Dünya Gündemi: ABD-AB Gümrük Müzakereleri, Rusya’dan Ukrayna’ya Yeni Hava Saldırısı, Venezuela Seçimleri

    27 Mayıs 2025 Bahadır Çelebi
    Yazılar

    Krizler Çağında Umut Ekmek: Gençler Gıdanın Geleceğini Geri Alıyor

    26 Mayıs 2025 Elif Menderes

    Yorumlar kapalı.

    Güncel İçerikler

    Türkiye’de İşgücü Piyasası: Perşembe’nin Gelişi Çarşamba’dan Belli midir?

    2 Haziran 2025 Yazılar Oytun Meçik

    Yeni Anayasa Yeni Türkiye Demek Değil

    30 Mayıs 2025 Yazılar Armağan Öztürk

    Komünizmin Rıza Nur’u: Aclan Sayılgan

    28 Mayıs 2025 Yazılar Kadir Serkan Selçuk

    Dünya Gündemi: ABD-AB Gümrük Müzakereleri, Rusya’dan Ukrayna’ya Yeni Hava Saldırısı, Venezuela Seçimleri

    27 Mayıs 2025 Bültenler Bahadır Çelebi

    E-Bültene Abone Olun

    Güncel içeriklerden ilk siz haberdar olun




    Archives

    • Haziran 2025
    • Mayıs 2025
    • Nisan 2025
    • Mart 2025
    • Şubat 2025
    • Ocak 2025
    • Aralık 2024
    • Kasım 2024
    • Ekim 2024
    • Eylül 2024
    • Ağustos 2024
    • Temmuz 2024
    • Haziran 2024
    • Mayıs 2024
    • Nisan 2024
    • Mart 2024
    • Şubat 2024
    • Ocak 2024
    • Aralık 2023
    • Kasım 2023
    • Ekim 2023
    • Eylül 2023
    • Ağustos 2023
    • Temmuz 2023
    • Haziran 2023
    • Mayıs 2023
    • Nisan 2023
    • Mart 2023
    • Şubat 2023
    • Ocak 2023
    • Aralık 2022
    • Kasım 2022
    • Ekim 2022
    • Eylül 2022
    • Ağustos 2022
    • Temmuz 2022
    • Haziran 2022
    • Mayıs 2022
    • Nisan 2022
    • Mart 2022
    • Şubat 2022
    • Ocak 2022
    • Aralık 2021
    • Kasım 2021
    • Ekim 2021
    • Eylül 2021
    • Ağustos 2021
    • Temmuz 2021
    • Haziran 2021
    • Mayıs 2021
    • Nisan 2021
    • Mart 2021
    • Şubat 2021
    • Ocak 2021
    • Aralık 2020
    • Kasım 2020
    • Ekim 2020
    • Eylül 2020
    • Ağustos 2020
    • Temmuz 2020
    • Haziran 2020
    • Mayıs 2020
    • Nisan 2020
    • Mart 2020
    • Şubat 2020
    • Ocak 2020
    • Aralık 2019
    • Kasım 2019
    • Ekim 2019
    • Eylül 2019
    • Ağustos 2019
    • Temmuz 2019
    • Haziran 2019
    • Mayıs 2019
    • Nisan 2019
    • Mart 2019

    Categories

    • Asterisk2050
    • Bültenler
    • Çeviriler
    • D84 INTELLIGENCE
    • EN
    • Forum
    • Özetler
    • Podcast
    • Röportajlar
    • Uncategorized
    • Videolar
    • Yazılar
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    İçerik
    • Yazılar
    • Podcast
    • Forum
    • Röportajlar
    • Çeviriler
    • Özetler
    • Bültenler
    • D84 INTELLIGENCE
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    Sosyal Medya
    • Twitter
    • Facebook
    • Instagram
    • Youtube
    • LinkedIn
    • Apple Podcast
    • Spotify Podcast
    • Whatsapp Kanalı
    Kurumsal
    • Anasayfa
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • Yazarlar
    • İçerik Sağlayıcılar
    • Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları
    © 2025 DAKTİLO1984
    • KVKK Politikası
    • Çerez Politikası
    • Aydınlatma Metni
    • Açık Rıza Beyanı

    Arama kelimesini girin ve Enter'a tıklayın. İptal etmek için Esc'ye tıklayın.

    Çerezler

    Sitemizde mevzuata uygun şekilde çerez kullanılmaktadır.

    Fonksiyonel Her zaman aktif
    Sitenin çalışması için ihtiyaç duyulan çerezlerdir
    Preferences
    The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
    İstatistik
    Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlamak için kullanılan çerezlerdir The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
    Pazarlama
    Size daha uygun içeriklerin iletilmesi için kullanılan çerezlerdir
    Seçenekleri yönet Hizmetleri yönetin {vendor_count} satıcılarını yönetin Bu amaçlar hakkında daha fazla bilgi edinin
    Seçenekler
    {title} {title} {title}