Daktilo 1984Daktilo 1984
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • E-Bültene Abone Ol
    Facebook Twitter Instagram Telegram
    Twitter Facebook YouTube Instagram WhatsApp
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Destek Ol Abone Ol
    • İZLE
      • Çavuşesku’nun Termometresi
      • Varsayılan Ekonomi
      • 2’li Görüş
      • İki Savaş Bir Yazar
      • Yakın Tarih
      • Mayhoş Muhabbetler
      • Tümünü Gör
    • OKU
      • Yazılar
      • Röportajlar
      • Çeviriler
      • Asterisk2050
      • Yazarlar
    • DİNLE
      • Çerçeve
      • Zedcast
      • Tuhaf Zamanların İzinde
      • SenSensizsin
      • Tümünü Gör
    • D84 FYI
      • Hariçten Gazel
      • Avrupa Gündemi
      • ABD Gündemi
      • Altüst
    • D84 INTELLIGENCE
      • Kitap Yorum
      • Göç Sorunu
      • Başkanlık Sistemi Projesi
      • Devlet Kapasitesi Liberteryenizmi
      • Herkes için Siyaset Bilimi
      • Yapay Zeka
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Anasayfa » Teknoloji Gündemi: Tayvan’ın Çip Sektörü ve TSMC’nin Trump Belirsizliği
    Bültenler

    Teknoloji Gündemi: Tayvan’ın Çip Sektörü ve TSMC’nin Trump Belirsizliği

    Mert Söyler18 Mart 20256 dk Okuma Süresi
    Paylaş
    Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp

    Altüst: Yeni Teknolojiler ve Değişen Endüstriler Bülteni (2-16 Mart 2025)

    Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), küresel çip sektörünün en büyük aktörlerinden biri olarak ABD ve Çin arasındaki jeopolitik mücadelede kritik bir konumda yer alıyor. Altüst’ün bu sayısında Donald Trump’ın yeniden göreve gelmesiyle, TSMC’nin ABD ile olan ilişkilerinin nasıl geliştiğini ve ABD’deki yatırımlarının gidişatını inceliyorum. Çünkü, Trump’ın Amerikan üretimini geri getirme vaadi ve Çin’e karşı yürüttüğü sert teknoloji politikaları, TSMC’nin gelecek stratejilerini ciddi şekilde etkileyecek gibi görünüyor.

    TSMC ve Bir İş Modeli Olarak “Dökümhane”

    Çip sektöründe o zamanların dev şirketi olan Texas Instruments’ta 30 yıla yakın bir süre çalışan elektrik mühendisi Morris Chang tarafından 1987 yılında kurulan TSMC, yarı iletken endüstrisinde devrim yaratarak, dünyanın ilk bağımsız dökümhanesi oldu.

    Bu yenilikçi iş modeli, TSMC’nin yalnızca çip tasarımı yapan şirketler için üretim yapmasına olanak tanıyarak, tasarım ve üretim süreçlerini birbirinden ayırdı. TSMC, 2024 yılı itibarıyla küresel yarı iletken dökümhane pazarının %65’ini elinde bulundurarak sektörde lider konumunda yer alıyor. Tayvan’ın GDP’sinin %25’i çip ihracatından geliyor ve TSMC tek başına Tayvan’ın GDP’sinin %6’lık bir kısmını oluşturuyor.

    Nvidia gibi ismini çok sık duyduğumuz şirketler aslında çipleri bizatihi üretmiyorlar, çiplerin tasarımını yapıyorlar. Nvidia tasarımlarını TSMC veya Samsung gibi dökümhane işi yapan şirketlere gönderiyorlar ve üretim konusunda uzmanlaşmış bu şirketler de çiplerin büyük çaplı üretimlerini yapıyorlar.

    Tabii bu noktada Samsung’un ve Intel’in hem tasarım hem de üretim yaptığını hatırlatmak gerekir. İşin hem tasarım hem de üretim aşamasında yer almak ilk bakışta mantıklı bir strateji gibi gözükebilir. Fakat uzmanlaşmanın ve iş bölümünün bu derece önemli olduğu bir sektörde sadece üretim kısmına odaklanmak, TSMC örneğinde olduğu gibi çok yüksek verimliliğe ulaşmayı sağlayabiliyor.

    Ayrıca TSMC’nin tasarım alanında yer almamasının, çip tasarımı işi yapan şirketlerin üretim anlaşması yapmak için Samsung veya Intel yerine TSMC’yi seçmelerinde önemli bir etken olduğu da söylenebilir. Çünkü Samsung ve Intel hem tasarım hem de üretim yaptıkları için kendilerine gelecek olan müşterinin tasarımlarından bilgi aktarımı yapma riski her zaman mevcut. TSMC ise tasarım işi yapan şirketlerle hiçbir şekilde rekabete girmeyen ve sadece üretime odaklanan bir sektör oyuncusu olarak kendisini konumlandırıyor.

    Bir önceki ABD Başkanı Joe Biden, 2022’de yürürlüğe giren CHIPS and Science Act ile ABD’de çip üretimini teşvik eden 52.7 milyar dolarlık bir sübvansiyon paketi sunmuştu. Bu dönemde TSMC, ABD’de fabrika kurma kararını aldı ve Arizona’da devasa bir üretim tesisi inşasına başladı. Bu yasa kapsamında TSMC, Arizona’daki tesislerini genişletmek için 6.6 milyar dolarlık bir destek aldı ve 40 milyar dolarlık yeni yatırım planlarını duyurmuştu. Ayrıca Biden yönetimi, çip üreticilerini ABD’deki yatırımlarını artırmaya teşvik etmek için ek vergi indirimleri ve araştırma-geliştirme teşvikleri sunmuştu.

    Biden’ın çip politikaları, Çin ile olan rekabeti göz önünde bulundurarak ABD’yi yarı iletken üretiminde daha bağımsız hale getirme amacını taşıyordu. Trump’ın 2024 seçimleri kazanmasıyla birlikte, bu politikaların devam edip etmeyeceği belirsiz hale geldi. Trump, CHIPS Act’in iptal edilmesi gerektiğini savunarak, devlet sübvansiyonlarının gereksiz olduğunu belirtti. Ancak ironik bir şekilde, TSMC’nin ABD’deki yatırımlarını artırmasını sağlamak için ekonomik ve politik baskıyı sürdürüyor.

    Tayvan’ın ABD’ye ihracatı 2024 yılında 111.4 milyar dolara ulaşarak rekor seviyeye çıktı ve bu ihracatın büyük bir kısmını yarı iletken çipler oluşturdu. Tayvan’ın ABD ile ticaret fazlası bir önceki yıla göre %83 artarak, ABD yönetiminin bu alandaki bağımlılığını daha da belirgin hale getirdi. ABD’nin 2025 yılı itibarıyla yerel çip üretimini artırmaya yönelik agresif politikaları, Trump yönetimi ile daha da hızlanabilir.

    TSMC’nin ABD’deki Yatırımları

    Trump’ın ikinci başkanlığı döneminde çip üretimini tamamen Amerika’ya geri getirme yönündeki söylemleri, TSMC’nin ABD yatırımlarını daha da genişletmesine yol açtı. Son açıklamalara göre TSMC, ABD’de toplamda 100 milyar dolarlık yeni bir yatırım yaparak beş yeni fabrika daha kurmayı planlıyor.

    Bu genişleme, bir yandan ABD’ye bağımlılığın artması anlamına gelirken, diğer yandan TSMC’nin ABD’deki müşterileri için büyük bir güvence sağlıyor. Çünkü Nvidia, Apple, AMD ve Qualcomm gibi dev şirketler için TSMC’nin ABD’de üretim yapması, tedarik zinciri güvenliğini ciddi derecede artırıyor. Fakat bu durum, Tayvan’ın stratejik yarı iletken üstünlüğünü tehlikeye atabilme potansiyeline de sahip.

    Trump yönetimi, TSMC’nin ABD’de daha fazla üretim yapmasını teşvik etmek için çeşitli politikalar uyguluyor. Örneğin, Trump’ın baskıları sonucunda TSMC, yalnızca Arizona’daki tesisini genişletmekle kalmayıp, Texas’ta yeni üretim hatları kurmayı da değerlendiriyor. Bunun yanı sıra, Foxconn ve diğer Tayvan merkezli şirketlerin de ABD’deki yatırımlarını artırması bekleniyor. Trump’ın özellikle Çin karşıtı ticaret politikaları göz önüne alındığında, ABD’nin Tayvan merkezli teknoloji şirketlerini kendine çekmeye çalışması pek de şaşırtıcı değil.

    Tayvan hükümeti için TSMC, bir ulusal güvenlik meselesi. Küresel çip üretiminin büyük bir kısmını yöneten şirket, Tayvan’ın jeopolitik gücünün ana dayanak noktalarından biri. Ancak Trump yönetimi ile giderek artan ABD yatırımları, Tayvan’ın endişelerini de beraberinde getiriyor. Tayvanlı yetkililer, en ileri teknolojilerin Tayvan’da kalması gerektiğini vurgularken, TSMC’nin ABD’de genişlemesi, bu teknolojik üstünlüğün adım adım Amerika’ya kaymasına neden olabilir.

    Öte yandan, TSMC’nin Amerika’ya yatırım yapması sadece siyasi baskının bir sonucu değil. Çin’in artan askeri tehdidi karşısında şirketin üretim kapasitesinin büyük bir kısmını Tayvan dışına taşımak istemesi anlaşılabilir bir hamle olarak değerlendirilebilir. ABD’nin sunduğu teşvikler ve Trump’ın baskıları bir yana, TSMC kendi güvenliğini de garanti altına almak istiyor olabilir. Çin’in Tayvan üzerindeki baskısının artması, Tayvanlı teknoloji devlerinin alternatif üretim merkezleri arayışına girmesine neden oluyor.

    Ayrıca Tayvan’ın ABD ile ekonomik bağlarının güçlenmesi, Çin’in Tayvan üzerindeki stratejik planlarını daha da karmaşık hale getiriyor. Çin’in Tayvan’a yönelik baskıları artarken, TSMC gibi şirketlerin Amerika’daki varlıklarını artırmaları, ABD’nin Tayvan’a verdiği güvenlik garantilerini daha kritik hale getiriyor. Çin, Tayvan’ın yarı iletken sektöründeki önemini zayıflatmak için kendi çip üretim kapasitesini geliştirmeye çalışsa da TSMC’nin bilgi birikimi ve ileri teknolojisiyle rekabet etmek şu an için oldukça zor görünüyor.

    Trump, Çip Yasasını İptal Edebilir

    Trump yönetimi, CHIPS Act gibi devlet destekli programları eleştirse de ABD’de üretimi artırmak için TSMC gibi şirketleri zorlayıcı bir strateji izlediğini söyleyebiliriz. Trump, geçtiğimiz haftalarda yaptığı bir açıklamada, CHIPS Act’in iptal edilmesi gerektiğini ve bu yasa kapsamında 50 milyar dolardan fazla bir miktara ulaşan devlet sübvansiyonlarının boşa harcandığını söyledi. Fakat ironik bir şekilde, TSMC’nin ABD’de yatırım yapmasını sağlamak için Trump yönetimi elinden gelen her türlü ekonomik ve politik baskıyı uyguluyor.

    Trump’ın politikaları, ABD’deki çip sektörünü genişletmeyi amaçlarken, TSMC’nin geleceği açısından da hayli belirsiz bir ortam yaratıyor. Eğer Trump yönetimi, TSMC’yi daha fazla yatırım yapmaya zorlarsa, şirketin Tayvan’daki merkezini tamamen zayıflatma riski doğabilir. ABD’de üretim maliyetlerinin Tayvan’a kıyasla çok daha yüksek olduğu da bir gerçek. Trump yönetimi, bu maliyetleri sübvansiyonlarla dengelemeye çalışsa da uzun vadede TSMC için sürdürülebilir bir model olup olmayacağı belirsiz.

    Öte yandan, Trump’ın çip üretiminde bağımsızlık hedefi, Intel gibi şirketlerle ortaklık arayışını da hızlandırdı. TSMC’nin Intel’in bazı üretim tesislerini devralabileceği yönündeki iddialar, ABD çip endüstrisinde büyük bir etki yarattı. Eğer bu ortaklık gerçekleşirse, ABD’nin çip sektöründeki bağımlılığını azaltma hedefinde önemli bir adım atılmış olacak. Ancak bu hamlenin başarılı olması için TSMC’nin kendi üretim kapasitesini dengelemesi ve Tayvan’daki merkezini koruması gerekecek.

    Trump döneminde, TSMC ve ABD ilişkileri giderek daha karmaşık bir hal almaya başladı. ABD’nin yerel üretimi artırma baskısı, Tayvan’ın ulusal güvenlik endişeleri ve Çin’in tepkileri arasında sıkışan TSMC’nin sürdürülebilir bir strateji belirlemesi gerekiyor. Şirketin ABD yatırımları, çip sektöründe büyük bir dönüşümün işareti olabilir.

    Ancak TSMC, Tayvan’dan kopmadan ve Çin ile bağlarını tamamen koparmadan ABD’ye entegre olmanın bir yolunu bulmak zorunda. Trump’ın baskıları, Tayvan hükümetinin stratejik öncelikleri ve küresel çip savaşları göz önüne alındığında, TSMC için en büyük zorluk bu dengeleri başarılı bir şekilde yönetmek olacak.

    Altüst Dünya Ekonomi L2
    Paylaş Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp
    Önceki İçerikYapay Zekâ Çağında Sanat Yapmanın Anlamı Var mı? | Çerçeve S3 #70
    Sonraki İçerik İmamoğlu’nun Tutuklanmasını Dünya Nasıl Görüyor? | Ayşe Yürekli | 2’li Görüş #34

    Diğer İçerikler

    Bültenler

    Dünya Gündemi: ABD-AB Gümrük Müzakereleri, Rusya’dan Ukrayna’ya Yeni Hava Saldırısı, Venezuela Seçimleri

    27 Mayıs 2025 Bahadır Çelebi
    Yazılar

    Krizler Çağında Umut Ekmek: Gençler Gıdanın Geleceğini Geri Alıyor

    26 Mayıs 2025 Elif Menderes
    Videolar

    Küreselde ve Yerelde Kadınlar, Romanya-Polonya Seçimleri ve Trump’ın Ortadoğu Gezisi |2’li Görüş #41

    20 Mayıs 2025 Bahadır Çelebi ve Melis Konakçı

    Yorumlar kapalı.

    Güncel İçerikler

    Yeni Anayasa Yeni Türkiye Demek Değil

    30 Mayıs 2025 Yazılar Armağan Öztürk

    Komünizmin Rıza Nur’u: Aclan Sayılgan

    28 Mayıs 2025 Yazılar Kadir Serkan Selçuk

    Dünya Gündemi: ABD-AB Gümrük Müzakereleri, Rusya’dan Ukrayna’ya Yeni Hava Saldırısı, Venezuela Seçimleri

    27 Mayıs 2025 Bültenler Bahadır Çelebi

    Krizler Çağında Umut Ekmek: Gençler Gıdanın Geleceğini Geri Alıyor

    26 Mayıs 2025 Yazılar Elif Menderes

    E-Bültene Abone Olun

    Güncel içeriklerden ilk siz haberdar olun




    Archives

    • Mayıs 2025
    • Nisan 2025
    • Mart 2025
    • Şubat 2025
    • Ocak 2025
    • Aralık 2024
    • Kasım 2024
    • Ekim 2024
    • Eylül 2024
    • Ağustos 2024
    • Temmuz 2024
    • Haziran 2024
    • Mayıs 2024
    • Nisan 2024
    • Mart 2024
    • Şubat 2024
    • Ocak 2024
    • Aralık 2023
    • Kasım 2023
    • Ekim 2023
    • Eylül 2023
    • Ağustos 2023
    • Temmuz 2023
    • Haziran 2023
    • Mayıs 2023
    • Nisan 2023
    • Mart 2023
    • Şubat 2023
    • Ocak 2023
    • Aralık 2022
    • Kasım 2022
    • Ekim 2022
    • Eylül 2022
    • Ağustos 2022
    • Temmuz 2022
    • Haziran 2022
    • Mayıs 2022
    • Nisan 2022
    • Mart 2022
    • Şubat 2022
    • Ocak 2022
    • Aralık 2021
    • Kasım 2021
    • Ekim 2021
    • Eylül 2021
    • Ağustos 2021
    • Temmuz 2021
    • Haziran 2021
    • Mayıs 2021
    • Nisan 2021
    • Mart 2021
    • Şubat 2021
    • Ocak 2021
    • Aralık 2020
    • Kasım 2020
    • Ekim 2020
    • Eylül 2020
    • Ağustos 2020
    • Temmuz 2020
    • Haziran 2020
    • Mayıs 2020
    • Nisan 2020
    • Mart 2020
    • Şubat 2020
    • Ocak 2020
    • Aralık 2019
    • Kasım 2019
    • Ekim 2019
    • Eylül 2019
    • Ağustos 2019
    • Temmuz 2019
    • Haziran 2019
    • Mayıs 2019
    • Nisan 2019
    • Mart 2019

    Categories

    • Asterisk2050
    • Bültenler
    • Çeviriler
    • D84 INTELLIGENCE
    • EN
    • Forum
    • Özetler
    • Podcast
    • Röportajlar
    • Uncategorized
    • Videolar
    • Yazılar
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    İçerik
    • Yazılar
    • Podcast
    • Forum
    • Röportajlar
    • Çeviriler
    • Özetler
    • Bültenler
    • D84 INTELLIGENCE
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    Sosyal Medya
    • Twitter
    • Facebook
    • Instagram
    • Youtube
    • LinkedIn
    • Apple Podcast
    • Spotify Podcast
    • Whatsapp Kanalı
    Kurumsal
    • Anasayfa
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • Yazarlar
    • İçerik Sağlayıcılar
    • Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları
    © 2025 DAKTİLO1984
    • KVKK Politikası
    • Çerez Politikası
    • Aydınlatma Metni
    • Açık Rıza Beyanı

    Arama kelimesini girin ve Enter'a tıklayın. İptal etmek için Esc'ye tıklayın.

    Çerezler

    Sitemizde mevzuata uygun şekilde çerez kullanılmaktadır.

    Fonksiyonel Her zaman aktif
    Sitenin çalışması için ihtiyaç duyulan çerezlerdir
    Preferences
    The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
    İstatistik
    Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlamak için kullanılan çerezlerdir The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
    Pazarlama
    Size daha uygun içeriklerin iletilmesi için kullanılan çerezlerdir
    Seçenekleri yönet Hizmetleri yönetin {vendor_count} satıcılarını yönetin Bu amaçlar hakkında daha fazla bilgi edinin
    Seçenekler
    {title} {title} {title}