Altüst: Yeni Teknolojiler ve Değişen Endüstriler Bülteni (Haziran 2024)
Bu ay Altüst’ün büyük bir kısmında tek bir konuya odaklanacağız: Nvidia. Çünkü, teknolojiyle, özellikle video oyunlarıyla yakından ilgilenenlerin çok iyi bildiği ama Microsoft ve Apple kadar ismi duyulmayan Nvidia dünyanın en değerli şirketi oldu.
Haziran ayının son haftasında Microsoft ve Apple şirket değerlendirmesi açısından tekrardan Nvidia’yı geçseler de Nvidia’nın çok kısa zaman içerisinde birinciliği geri alabileceği düşünülüyor. Yapay zeka teknolojilerinde ve daha birçok alanda kullanılan çipleri üreten Nvidia’nın neden ve nasıl dünyanın en değerli şirketi olduğuna bir göz atalım.
Ayrıca, uzun zamandır iPhone’lara yapay zeka entegrasyonu yapması beklenen Apple, çok kapsamlı bir lansman ile kullanıcıların karşısına çıktı. Satışları yavaşlamakta olan iPhone’ları yapay zeka entegrasyonu kurtarabilecek mi?
Nvidia Dünyanın En Değerli Şirketi Oldu
Geçtiğimiz Ocak ayında Microsoft, Apple’ı geçerek dünyanın en değerli şirketi haline gelmişti. Özellikle yapay zeka teknolojilerinde kullanılan grafik işlem birimleri üreten Nvidia da bu yıl Google Alphabet’i geçerek 3. sıraya gelmişti. Bu ay içerisinde ise Nvidia hisseleri çok yüksek bir artışla ilk önce Apple’ı geçerek 2. sıraya geldi ve kısa süre içerisinde Microsoft’u da geçerek dünyanın en değerli şirketi oldu.
2020’de 300 milyar dolar civarında değerlemeye sahip olan Nvidia’nın değeri, bu ay içerisinde 3 trilyon doları aştı. Nvidia hisseleri bu yıl içerisinde de %180 arttı fakat zirvede ömrü şu an için çok uzun olmadı. Çünkü sadece 2 gün içerisinde Nvidia 3. sıraya geriledi ve Microsoft tekrar en değerli şirket statüsünü geri kazandı.
Ama piyasa uzmanları Nvidia’nın 3. sıraya gerilemesinin şirket ile ilgili herhangi bir problemden ziyade hisselerde yaşanan ani yükselmenin yarattığı kar realizasyonu fırsatından kaynaklandığını ve düşüşün muhtemelen kısa süreli bir volatilite olduğunu söylüyorlar. Ayrıca, Apple’ın bu ay başında gerçekleştirdiği yapay zeka lansmanı da Apple hisselerinin Nvidia karşısında tekrardan artış göstermesini sağladı.
Nedir Bu Nvidia ve Nasıl Dünyanın En Değerli Şirketi Oldu?
1993’te video oyunlarında daha yüksek kalitede grafik işleme teknolojisi sunmak için ekran kartı üretmek amacıyla California’da kurulan Nvidia aslında hayatına küçük bir startup olarak başladı. Şirketin hâlen CEO’su olan Jensen Huang, şu an da mühendislik biriminin başında olan Chris Malachowsky ve Curtis Priem tarafından kurulan Nvidia, son kullanıcıya hitap eden ekran kartları ve Xbox, Playstation gibi oyun konsolları için ürettiği grafik donanımlarıyla çoğunlukla video oyun sektörüne odaklanmış bir teknoloji firmasıydı.
Ürettiği başarılı ekran kartlarının yanı sıra 2006 yılında yayınladığı CUDA yazılımıyla Nvidia, bilgisayar teknolojilerinde devrimsel bir atılım yaparak ekran kartlarının içerisinde yer alan grafik işlem birimlerini, grafik işleme süreçleri dışındaki bilgisayar işlemleri için de kullanılabilir hâle getirdi.
Basitçe anlatmak gerekirse, video oyunlarında gerçekçi grafiklere erişmek için üretilen ve çok yüksek hesaplama gücüne sahip ekran kartları artık bilgisayarların temel işlem birimi olan işlemcilerin yapabildiklerini ve daha da fazlasını yapabilir hâle geldi.
Sadece Nvidia’nın ürettiği grafik işlem birimlerinde kullanılabilen CUDA yazılımı, bilgisayarlar içerisinde halihazırda bulunan ekran kartlarını çok daha verimli şekilde kullanma imkânı sunarak bilgisayarların işlem kapasitesini var olanın çok daha üzerine çıkardı. Örneğin, 2017-2018 yıllarında kripto paralara yönelik artan büyük ilgi, kripto madenciliği için Nvidia ekran kartlarına çok büyük bir talep yaratmıştı ve uzun bir süre piyasalara ekran kartı arzında sıkıntılar yaşanmıştı.
Ama en önemlisi, Nvidia’nın CUDA ile elde ettiği bu ilk hamle avantajı; Nvidia üretimi grafik işlem birimlerini, üst düzey işlem kapasitesi gerektiren derin öğrenme ve yapay sinir ağları gibi bilgi işlem teknolojileri için bir numaralı marka hâline getirdi. Bu iki teknoloji de ilerleyen yıllarda yapay zekanın, gelişmiş makine öğrenme metotlarıyla insan beyninin işleyiş tarzına benzeyen öğrenme ve üretme becerilerine ulaşarak günümüzün ChatGPT gibi geniş dil modellerinin üretilmesini sağladı.
CUDA sayesinde Nvidia çipleri; hem video oyunları sektöründe, hem yüksek işlem kapasitesi gerektiren veri merkezlerinde, hem de günümüzün en hızlı büyüyen alanlarından biri olan yapay zeka teknolojilerinde dominant marka oldu.
Öte yandan, ilaç sektörü ve otonom arabalar da Nvidia’nın yatırım yaptığı alanlar arasında yer alıyor. Nvidia’nın BioNeMo adını verdiği yüksek işlem kapasitesine sahip yapay zeka altyapısı sayesinde ilaç şirketlerinin ortalama 15 yıl süren yeni ilaç araştırmalarının birkaç ay düşürülmesi hedefleniyor.
Otonom arabalar ise tahmin edileceği üzere gerçek zamanlı bir şekilde görüntülerin işlenebilmesini ve aynı anda sayısız işlemler yapılarak trafik akışının sağlanmasını gerektiriyor. Otonom arabalarda kullanılan çipler Nvidia’nın şu an için en küçük piyasa segmenti olsa da elektrikli ve otonom arabalara talebin her geçen yıl artması beklendiği göz önüne alındığında Nvidia’nın bu alanda da gelecek vadeden bir marka olduğunu söyleyebiliriz.
Yatırım uzmanları da Nvidia’nın geleceği konusunda son derece olumlu. Çünkü uzmanlara göre Microsoft, Apple, Meta gibi şirketler yapay zeka teknolojilerine çok yüksek meblağlar harcayarak yatırımlar yaparken, Nvidia yapay zeka teknolojilerine yapılan yatırımlar için donanım satarak yapay zeka endüstrisi genişledikçe kartopu etkisiyle büyümeye devam edecek.
Dolasıyla, neredeyse her Altüst bülteninde konu edindiğimiz yapay zeka devriminin altyapısını oluşturan markalardan biri olan Nvidia, bu devrimin yönlendiricilerinden ve en büyük kazananlarından biri hâline geldi. Enerji, otomotiv gibi alanlardaki şirketlerin yerlerini Nvidia gibi teknoloji şirketlerine bıraktığı günümüzde, Nvidia’nın diğer yatırımları ile daha da büyük bir mega şirkete dönüşüp dönüşmeyeceğini göreceğiz.
Apple’ın Yapay Zeka Lansmanı
10 Haziran tarihinde yapılan Apple Dünya Geliştiriciler Konferansı’nda iPhone, Mac bilgisayarlar ve iPad’lerdeki yapay zeka konseptinin “Apple Intelligence” (kısaltması AI) adıyla tek bir çatı altında birleştirildiği duyuruldu. Bu sayede Apple cihazlardaki dijital asistan uygulaması olan Siri artık yapay zeka kabiliyetlerine de kavuşacak.
Cihazlardaki mesajlara, e-maillere, fotoğraflara, videolara, notlara, hatırlatıcılara ve diğer birçok veriye erişebilecek olan Siri, kullanıcılara çok daha kapsamlı ve kişiselleştirilmiş cevaplar verebilecek. Siri hem sesli hem de yazılı iletişimde kullanıcının direktiflerine göre GPT-4o’ya benzer şekilde tonlamasını doğal bir konuşmanın içerisindeymiş gibi değiştirebilecek.
Apple cihazlardaki verilere ulaşımı ve verilerin derlenmesini çok daha efektif hâle getireceğe benzeyen “Apple Intelligence”ın bu saydığımız özelliklerinin, Apple cihazların kendi içlerindeki donanımsal kapasiteyle çalışacağı belirtildi. Eğer Siri, kullanıcıların komutlarına cevap vermede yetersiz kalırsa Apple’ın OpenAI ile anlaşması sayesinde Siri, bu komutu ChatGPT’ye sormak isteyip istemediğinizi soracak.
GPT-4o versiyonu “Apple Intelligence” güncellemesi alan cihazlarda sisteme entegre bir şekilde, yani cihazdaki verilere erişebilir bir şekilde bulut erişimi üzerinden çalışacak. İlerleyen zamanlarda Google’ın Gemini yapay zekası gibi diğer uygulamaların da cihazlara entegre edilebileceğini belirten Apple, özellikle ChatGPT entegrasyonunda kullanıcıların verilerinin gizliliğinin ve yapay zeka ile iletişimlerin tamamen şifrelenmiş bir şekilde yapılacağının altını fazlasıyla çizdi.
Tüm bu işlemler için güçlü bir donanımsal altyapı gerekiyor. Dolayısıyla “Apple Intelligence” güncellemesi bu yılın sonuna doğru sadece iPhone 15 Pro ve Pro Max modellerde ve M serisi işlemcili Mac bilgisayarlara gelecek. “Apple Intelligence” lansmanı sonrasında Apple’ın hisseleri yükselişe geçti, fakat yapay zeka güncellemesinin muhtemelen önümüzdeki Eylül ayında tanıtılması beklenen iPhone 16’nın satışlarında olumlu bir etki yaratıp yaratmayacağı merak konusu.