Kasım ayının ilk iki haftasının Trump için pek iyi geçtiği söylenemez. Hem yerel seçim sonuçları hem de Epstein maillerinin ifşalanması, mevcut hükümet için huzursuz edici gelişmeler. Bunun yanında Maduro’ya verilen sürenin de dolmak üzere olması Venezuela ile ABD’yi iyiden iyiye karşı karşıya getiriyor.
Seçim Sonuçları
4 Kasım’da Virginia ve New Jersey eyaletlerinin valilikleriyle birlikte pek çok şehrin yerel yöneticisi için Amerikan halkı sandık başına gitti. Sonuçlar genel itibariyle Cumhuriyetçiler açısından olumsuzdu. 2021’de Virginia valiliğini %48 oy alarak kaybeden Demokratlar, bu seçimde %10 civarında bir oy artışı ile eyalet yönetimini kazandılar. Seçimleri kazanan Demokrat aday Abigail Spanberger böylece Virginia’nın ilk kadın valisi olmuş oldu. Temsilciler Meclisine 2018 ara seçimlerinde Virginia’yı temsilen seçilip 6 yıl görev yapan Spanberger, aynı zamanda eski bir CIA çalışanı.
Spanberger’ın yardımcısı olarak görev yapmak üzere seçilen Ghazala Hashmi ise Zohran Mamdani gibi bir ilke imza attı: Aday olduğu bölgede seçilen ilk müslüman yönetici. Spanberger-Hashmi kampanyası özellikle hükümetin kapanmasından doğan mağduriyetler ve pek çok federal çalışanın MAGA ajandası sebebiyle kovulmasının dillendirilmesi üzerinden yürüdü. Anti-Trump gösterilerinin de etkisinin yadsınamayacağı bu seçim ikliminde, Virginia 2024 başkanlık seçimlerinde Kamala Harris’e oy vermiş bir eyalet olarak valilikte de oyunu maviden yana kullandı.
Benzer şekilde New Jersey de 2024’te Virginia ile aynı tabloya sahipti. Ancak New Jersey’de mevcut vali de Demokrattı. Bu dönem Spanberger gibi Temsilciler Meclisinin eski üyesi bir kadın aday olan Mikie Sherrill ile yarışa giren Demokratlar, eyaletteki dominasyonlarını korudular.
Bu seçimlerin yıldız ismi ise şüphesiz Zohran Mamdani oldu. Eski vali Andrew Cuomo ile rekabet ettiği ön seçimde kazanıp Demokratların adayı olmasına rağmen partisinin elitlerinden beklediği ölçüde destek göremeyen Mamdani, Cuomo’ya %10’a yakın fark atarak New York belediyesini kazandı. Önceki bültende de New York Times’taki verilere dayanarak Mamdani’nin %10’a yakın fark atma ihtimalinden bahsetmiştim.
Trump’ın kendi partisinin adayı yerine Cuomo’yu desteklediği biliniyordu. Böylece, iki Demokrat kökenli adayın şehir genelinde aldığı oy oranı %90’ı geçmiş oldu. Cumhuriyetçi aday Curtis Sliwa %7’de kaldı.
Müslümanların ibadethanelerinde konuşma yapıp bir yandan da Pride yürüyüşüne katılması gibi eylemleri, karşıtları tarafından pek çok kez iki yüzlülük olarak itham edilse de, Mamdani şehrin gerçek sorunlarına odaklanarak pek çok kesimi bir araya getirmeyi başardı. Baktığımız zaman New York’taki pahalılık ve buna bağlı olarak gelişen barınma sorunu önemli gündem maddelerinden biriydi ve Trump etkisinin şehirde daha çok hissedilme korkusu, seçmeni Mamdani’nin arkasında mobilize etti. Amerikan demokratik sosyalistlerinin örgütlenme ve “kapı kapı gezme” faktörü de bu başarıya giden en önemli basamaklardan oldu.
Trump’ın bu hezimeti kabullenmesi haliyle zaman aldı. New York’un kontrolden çıktığını iddia eden Trump, ara seçimlere 1 yıl kala toplumdan sarı kartı görmesinin hemen ardından başını daha çok ağrıtacak bir olayın içinde kendini buldu: Epstein mailleri.
Epstein Mailleri
Temsilciler Meclisindeki yetkili komite, 12 Kasım’da Jeffrey Epstein ile ilgili pek çok gizli bilgiyi kamuoyuyla paylaştı. Epstein’in pek çok siyasetçiyle olan mail trafiği de bu belgelerde yer alıyor. Demokratlar Trump’ın Epstein ile bir zamanlar yakın muhabbete sahip olmasından ötürü pek çok kez bu konuyu gündeme getirse de en vurucusu iki gün önce yaşandı. Özellikle Cumhuriyetçiler içindeki izolasyon yanlılarıyla Demokratlardaki sosyalistler bu sürecin takipçisi olmuş, siyaseti domine eden merkez kulvardaki ve özellikle İsrail ile sıcak ilişkileri olan siyasetçilerin bu ağ ile olan bağlantılarının ortaya çıkması için büyük bir kampanya yürütmüştü.
Bu isimlerden biri Temsilciler Meclisinde Georgia’yı temsil eden Marjorie Taylor Greene. Seçimlerde Trump’ın koyu destekçilerinden biri olan Greene, Demokratların Trump ve Epstein ile olan ilişkisi sorulduğunda, “En azından bu durum Trump döneminde ifşalanabildi.” şeklinde yanıt veriyor. Tanıdık bir ismin daha Epstein ile skandal bir mailleşmesi ifşa oldu: ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack.
Pek çok Demokrat ve Cumhuriyetçinin Jeffrey Epstein ile olan yakın ilişkisi zaten bilinen bir durumdu. Bill Clinton ve Donald Trump’ın Epstein ile birlikte samimi görüntüleri vardı. Ancak resmen Kongreden bu belgelerin ifşalanması işi farklı bir noktaya taşıyor. Epstein’in kurduğu ağın en önemli ortağı da şu an Trump olduğu için Demokratların elinde ara seçimlere giderken önemli bir koz olmuş olacak.
Trump yaptığı açıklamada konuyu daha enteresan bir noktaya çekti. ABD tarihindeki en uzun hükümet kapanmalarından biri malum geçtiğimiz günlerde sona erdi. Trump ise hükümetin kapanmasından dolayı federal işlerin aksamasından Demokratları sorumlu tutup Epstein gündeminin Demokratlar tarafından asıl gündemi saptırmak için ortaya atıldığını iddia etti. Trump alışkın olduğumuz üslubuyla Epstein’in bir Demokrat olduğundan bahsedip bu konunun kendini ilgilendirmediğini de söyledi. Görünen o ki ifşa olan mailler Trump’ı hayli kızdırmış.
Bu skandaldan daha az vahim olan Clinton-Lewinsky skandalında Clinton azil süreciyle karşılaşmış olsa da Trump’ın hâlâ böyle bir sürece dahil olmaması ilginç. Clinton yargılandığı zaman Kongre kontrolünün Cumhuriyetçilerde olması belki de bu sürecin daha hızlı işlemesine imkan vermişken Kasım 2026’dan önce Trump hakkında bir azil süreci başlatılma ihtimali düşük görünüyor. Mevcut şartlarda Demokratlar mevcut rüzgarla bir yıl dayanabilirlerse hem Senato hem de Temsilciler Meclisi çoğunluğu hayal görünmüyor.
Venezuela ile Savaş Kapıda
Bir önceki bültende Trump’ın CIA’ye Venezuela’daki operasyonlarına yönelik izin verdiğini beyan ettiğinden bahsetmiştim. ABD savaş gemilerinin uyuşturucu ticareti ve kaçak göçü engellemek amacıyla Karayipler’de dolaşması iki ülkenin arasını hayli germiş, Trump ve Rubio ile Nicolas Maduro’nun karşılıklı açıklamaları buna tuz biber olmuştu.
Bu hafta CNN’e konuşan birkaç kaynağa göre Başkan Trump, Venezuela’ya yönelik askeri operasyon seçeneklerini ciddi ciddi değerlendirmeye başlamış. Genelkurmay Başkanı General Dan Caine ve Savunma (Savaş) Bakanı Pete Hegseth, Southern Spear (Güney Mızrağı) ismini verdikleri geniş çaplı bir operasyonu gerçekleştiriyorlar.
Hegseth’in sosyal medyadan yaptığı açıklamada Batı Yarımküre’yi koruma vazifesinin ABD’de olduğunu belirtmesi, ABD’nin bölgede köklü bir değişikliğin öncülüğünü yapacağına da işaret ediyor. Irak ve Afganistan travmalarından sonra askerlerin yaşayacakları olası zararlardan ötürü Beyaz Saray’da askeri operasyon konusunda çekince olsa da Washington, Caracas yönetimini açıkça narko-terörist olarak tanımlıyor. ABD’nin terörist olarak tanımladığı bir Güney Amerika diktatörünün oturduğu koltukta rahat edemeyeceğini söylersek pek yanlış sayılmaz.
Bonus
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed el Şara, Trump’ı geçtiğimiz hafta Beyaz Saray’da ziyaret etti. Esad ailesinin ülke yönetiminde olduğu yaklaşık 55 yıldır iki ülkenin ilişkileri oldukça soğuk ve gerilimliydi. Ancak Beşar Esad devrildikten sonra Şara’nın Cumhurbaşkanı olmasıyla birlikte Trump, Netanyahu ile gerilmek pahasına, Suriye ile ilişkileri geliştirmeyi tercih etti.
Görüşmeden sonra ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin başta Hamas ve İran Devrim Muhafızları olmak üzere ABD’nin terör örgütü olarak tanımladığı tüm oluşumlara karşı yapılan mücadelede destekçi olacağını onayladığını ilan etti.
Görüşmeden SDG’nin Şam’a entegre edilmesi kararı ve Türkiye-Suriye-İsrail hattındaki gerilimi azaltma üzerine çeşitli senaryolar çıktı. Tom Barrack’ın “İsrail ve Türkiye’nin tüm bu gerilime rağmen savaşmayacağını” söylediği açıklamasının ardından bu görüşmede de yeni Suriye’nin Orta Doğu’da yerini sağlamlaştırması ve İsrail’in bölge ülkeleriyle tansiyonu düşürmesi ihtimali konuşuldu. Seneye İsrail’de yapılacak seçimler de bu noktada büyük önem arz ediyor. Şayet yeniden mevcut kabine gibi bir kabine kurulursa tansiyonu düşürme işinin pratiğe dökülmesi güç bir hal alacaktır.