Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, 2019 yılında iktidara geldikten sonra 2023’te de seçimlerden galip çıkarak ikinci dönemde de koltuğunu korudu. Miçotakis Yunanistan’ın önemli politik ailelerinden birine mensuptu ve göreve gelmeden önceki yaşamı adeta onu bu göreve hazırlıyordu. İktidara geldikten sonra uyguladığı politikalar ile Yunanistan’ı uluslararası arenada bir kademe yukarı taşıdı.
Her Şeyin Başı: Ekonomi
Yunanistan ekonomisi 2010’lu yılların başında yaşanan büyük ekonomik çöküş ile hatırlansa da bugünlerde ekonomideki toparlanma göz kamaştırıyor. Ülke, The Economist’in 2023 yılında gelişmiş ülkelerinin ekonomi performanslarına göre yaptığı yıllık sıralamada başı çekti. Ülkenin milli gelirinde yüzde 3,3’lük bir büyüme görülürken istihdamda da belirgin bir artış oldu. The Economist’in sıralamasında Güney Kore ikinci, ABD üçüncü sırada yer alıyor. GSYİH büyüme oranı yüzde 1,2 olan Yunanistan, borsadaki yüzde 43,8 oranındaki reel getiri ile diğer ülkeler arasında öne çıkıyor.
Yunanistan 2027 yılına kadar AB yapısal ve kurtarma fonlarından 55 milyar euro’dan fazla kaynak almayı bekliyor ve ekonomistler bu kaynağın büyümeye yıllık yüzde bir puan katkı sağlayacağını tahmin ediyor. Yatırımların 2024 yılında geçen yıla kıyasla iki kattan fazla artarak yüzde 15,1’e ulaşması bekleniyor. Bu görünümüyle Yunanistan Avrupa ekonomileri içinde parlayan bir yıldız olarak öne çıkıyor.
Yunanistan’ın başarısı elbette kredi derecelendirme kuruluşlarının ölçütlerine de yansıdı. Fitch ülkenin uzun dönem yabancı ve yerel para cinsinden kredi notunu BB+’dan BBB-‘ye yükseltti. Fitch, Ocak 2023’te de Yunanistan’ın kredi notunu bir basamak yükseltmişti. Fitch, Yunanistan için bütçenin doğru uygulanması ve uygun borç ödeme yapısı sayesinde genel hükümet borcunun GSYH’ye oranının keskin bir düşüş eğiliminde kalmasını bekliyor.
Yunanistan turizm konusunda da başarılı bir performans sergiliyor. Yunanistan Merkez Bankası 2023 yılında ülkeye gelen yabancı ziyaretçi sayısını 32,7 milyon kişi olduğunu açıkladı. Bu sayı 2022’de 27,8 milyon olarak gerçekleşmişti. Buna göre ziyaretçi artışı yüzde 17,6 oldu.
Verilere göre, geçen yıl seyahat gelirleri de bir önceki yıla göre yüzde 15,7 artışla 20 milyar 459,5 milyon euro’ya ulaştı. Covid-19 salgını öncesine göre Yunan turizmi 2023’te, 2019’da 31,3 milyon olan rakamı aşarak rekor kırdı. Turizm geliri de 2019’da 18.2 milyar euro iken 2023’te 2.4 milyar avro olarak gerçekleşti.
Yunan Hava Gücü Yenileniyor
Yunanistan ordusunu da modernize ediyor. Özellikle hava kuvvetlerinde yapılan satın almalar Yunan hava gücünün muharebe kapasitesini ve seviyesini yükseltti. 2020 yılında Fransa’ya 18 adet Rafale F3R savaş uçağı siparişi veren Yunanistan, daha sonra ilave 6 adetlik daha Rafale siparişinde bulunmuştu. Yunanistan’ın anlaşma kapsamında tedarik edeceği 24 Rafale tipi savaş uçağının ilk teslimatı 2022’nin başında gerçekleşmişti, bütün teslimatın ise 2025’e kadar yapılması planlanıyor.
ABD de Yunanistan için F-35 ve Türkiye için ise F-16 Blok 70 savaş uçaklarına ilişkin satış bildirimlerini yaptı. Yunanistan’a yönelik F-35 onayı, 8.6 milyar dolarlık bir tahmini bütçe ile 40 adet F-35A Lightning II savaş uçağının tedarikini kapsıyor. Tedarik kapsamında birçok elektronik-harp ve elektronik sistemin tedariki de gerçekleştirilecek. Tedarik edilecek F-35A savaş uçakları, Yunan Hava Kuvvetleri envanterindeki mevcut F-4 ve Mirage-2000 savaş uçaklarının yerini alacak.
Yunanistan’ın bireysel özgürlükler konusunda attığı dev bir adım da eşcinsel evliliklerin yasallaştırılması oldu. Yunanistan, kilisenin tepkisine karşın eşcinsel evliliği yasallaştıran ilk Hristiyan Ortodoks çoğunluklu ülke unvanını aldı. Yasa, kendi partisinden gelen firelere karşın 176’ya karşı 76 oyla meclisten geçti.
Ülkede eşcinsel çiftlerin de artık yasal olarak çocuk evlat edinmelerine izin verilecek.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, bu adımla “ciddi bir eşitsizliğin” ortadan kaldırıldığını belirtti. Başbakan, oylama öncesinde parlamentoya yaptığı konuşmada, “Etrafımızda görünmez olan insanlar nihayet görünür hale gelecek ve onlarla birlikte pek çok çocuk da haklarını elde edecek. Bu reform, birçok vatandaşımızın hayatını daha iyi hale getirirken kalanların hayatından da hiçbir eksiltmeyecek” dedi.
Ege’nin İki Yakası
Yunanistan Miçotakis döneminde bir yükseliş dönemine girdi. Piyasa dostu politikalarla ekonomi rayına girerken Yunanistan yine bir cazibe merkezi ülke haline geliyor. Ülke sadece ekonomik değil sosyal anlamda da bir düzelme döneminde.
Buna karşın Ege’deki komşusu Türkiye Yunanistan’ın bu gelişimini gıpta ile izliyor. 2018’den bu yana ekonomik kriz ile boğuşan Türkiye her alanda genel bir çöküş yaşıyor. Türkiye, iç çekişmelerle, ekonomik krizle boğuşan demokratik değerleri terk eden bir ülke görünümünde. Ülkenin gençleri için en önemli ideal kendilerini ülke dışına atabilmek haline geldi.
Türkiye doğal olarak her zaman kendisini Yunanistan ile karşılaştırır. İçinden geçtiğimiz dönemde bu karşılaştırma daha da acı verici oluyor. Bir yanda yükselen Yunanistan, öte yanda nereye sürüklendiği tahmin edilemeyen Türkiye. İki birbirinin kopyası toplumun ve coğrafyanın arasındaki bu kadar fark aslında siyasetin ve uygulanan politikaların toplumların kaderini coğrafya gibi diğer faktörlerden daha çok etkilediğini bize bir kez daha kanıtladı.
Türklere düşen de karşı kıyıyı gıptayla izlemek oldu.