Daktilo 1984Daktilo 1984
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • E-Bültene Abone Ol
    Facebook Twitter Instagram Telegram
    Twitter Facebook YouTube Instagram WhatsApp
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Destek Ol Abone Ol
    • İZLE
      • Çavuşesku’nun Termometresi
      • Varsayılan Ekonomi
      • 2’li Görüş
      • İki Savaş Bir Yazar
      • Yakın Tarih
      • Mayhoş Muhabbetler
      • Tümünü Gör
    • OKU
      • Yazılar
      • Röportajlar
      • Çeviriler
      • Asterisk2050
      • Yazarlar
    • DİNLE
      • Çerçeve
      • Zedcast
      • Tuhaf Zamanların İzinde
      • SenSensizsin
      • Tümünü Gör
    • D84 FYI
      • Hariçten Gazel
      • Avrupa Gündemi
      • ABD Gündemi
      • Altüst
    • D84 INTELLIGENCE
      • Kitap Yorum
      • Göç Sorunu
      • Başkanlık Sistemi Projesi
      • Devlet Kapasitesi Liberteryenizmi
      • Herkes için Siyaset Bilimi
      • Yapay Zeka
    Daktilo 1984Daktilo 1984
    Anasayfa » Bir AKP Aydını: Alev Alatlı
    Forum

    Bir AKP Aydını: Alev Alatlı

    Kadir Serkan Selçuk1 Aralık 20204 dk Okuma Süresi
    Paylaş
    Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp

    [voiserPlayer]

    Alev Alatlı, AKP döneminde en fazla el üstünde tutulan aydınlardan biri oldu. Bunun birinci sebebi, ideolojik olarak son derece kısır bir hareketin içinden gelen AKP zihniyetinin Alev Alatlı gibi isimlere çok fazla ihtiyaç duyması iken, bir diğer sebep Alev Alatlı’nın, kuruluşundan bu yana Erdoğan’a ve AKP’ye verdiği sınırsız destekti.

    Türkiye’de aydın, cezaevine yazgılıdır. Alev Alatlı ise Türkiye’nin genel aydın profilinden daima farklı bir tipoloji çizdi. Her zaman, aydının dava insanı olmadığını savundu ve çizgisini buna göre belirledi. Hayatında hiç cezaevi ile tanışmadı. Askeri olsun sivil olsun, hiçbir dönemin hışmına uğramadı.

    Alatlı’nın ilk kitabının adının “Aydın Despotizmi” olması dikkat çekicidir. Alatlı bu kitabında kendince aydının nasıl bir kişi olması gerektiğini savunurken, genel anlamda dava insanı olarak tabir edilen aydın tipine savaş açtı. Yazdığı kitap, 12 Eylül’ün yarattığı yozlaşmış kültür ve edebiyat ortamını eleştiren aydınlara karşı çıktığı bir çalışma oldu.

    Devletle ve diğer egemen güçlerle çatışmadan 90’lı yıllara gelen Alatlı, bu dönemin siyaset alanındaki en güçlü isimlerden Mesut Yılmaz’a danışmanlık yaptı.

    28 Şubat sürecinde Mesut Yılmaz, Refah-Yol karşıtı cephenin sivil siyasette başını çekerken, danışmanları arasında Alev Alatlı vardı. Aynı Alatlı, 28 Şubat mağduriyetinin ürünü olan AKP iktidarında da Erdoğan’ın yanı başındaydı. Alatlı için teorik tutarlılık değil güç önemliydi.

    Teorik birikimden son derece uzak olan AKP de Alatlı’ya kucak açtı. Fethullah Gülen ile iktidarın arasının iyi olduğu dönemde Zaman Gazetesi’nde yazdı. TRT’de programlar yaptı. AKP’ye yakın rektörlerin üniversitelerinden fahri doktora unvanı aldı. Bir üniversitenin mütevelli heyeti başkanı oldu. Son olarak kendisine Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü verildi.

    Ancak, iktidarla iç içe olsa bile zaman zaman beklemediği zorluklarla da karşı karşıya geldi. 2008 yılında, demokrasinin ve sivil toplumun en önemli ayaklarından biri olarak gördüğü Fethullah Gülen cemaatinin gazetesi Zaman’a yazdığı bir yazısı yayınlanmadı. Yazı o dönem oldukça popüler olan türban konusu üzerineydi. Yazının ana fikri, türban konusu üzerine kadınların daha fazla konuşması gerektiğiydi. Gazete yönetimi yazıyı, “Okurlarının hazır olmadığı” gerekçesiyle yayınlamamıştı.

    Alatlı yazısının sansüre uğramasına fazla sesini çıkaramadı, durumu öğrendiğinde sadece “Fesupanallah” dediğini söyleyerek köşesine çekildi. Doğru düzgün eleştiride dahi bulunamadı ve sustu.

    Demokrasi konusunda çok güvendiği, o dönemde iktidarla içli dışlı olan cemaatten böyle bir darbe almasına rağmen yine de yolunu değiştirmedi. İktidarla yakın ilişkiler kurmaya devam etti, sonunda da 2014 yılında Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü. Ancak Alatlı, ödül töreninde yaptığı konuşmayla büyük tepki çekti. Ödülü bizzat Erdoğan’ın elinden alan Alatlı, bunun karşılığını ödemek istercesine şunları söyledi:

    “Sayın Cumhurbaşkanım, siz ve ekibiniz dünyadaki bugün bir buçuk milyon Suriyeli’ye kapılarınızı açtığınız için tarih sizi ayrı bir yere yazacak. Dünya beşten büyüktür dediniz ve tüm oligarkları boşa çıkardınız.

    Bugün George Orwell olsa sizi ayakta alkışlardı. O yetmez Daniel Defoe de kalkar o da alkışlardı. Sizin sahici dostlarınız sanatçılar ve edebiyatçılar arasındandır…”

    Toplumun bir bölümünün gözünde George Orwell’in 1984 romanındaki “Büyük Birader” karakteriyle özdeşleştirilen Erdoğan için “Orwell sizi ayakta alkışlardı” demek, gerçekleri tersyüz etmekten başka bir şey değildi ancak; Alatlı, kamuoyu önünde göz göre göre bunu yapmaktan çekinmiyordu.

    Belli ki bu iltifatlar yetmemiş olacak, Alatlı aynı konuşmasında bir yıl önce tam sekiz gencin öldürüldüğü, çok sayıda kişinin yaralandığı Gezi Direnişi’ne ateş püskürmüş ve şunları söylemişti:

    “Bir kalem darbesiyle atarlı ergenleri sokağa döken yazarın yaptığı helal değildir.”

    Evet, direnişte hayatını kaybedenler, yaralananlar, canlarını hiçe sayanlar Alatlı için sadece ve sadece “Atarlı ergenler”di. AKP döneminin el üstünde tutulan aydını, cumhurbaşkanından ödül aldığı gün bunları söyleyebiliyordu.

    Bir aydında bulunması gereken en önemli özelliklerin başında tutarlılık gelir. Tutarlı olmayan, dün söylediğinin bugün zıddını söyleyen aydına halkın güveni sıfırlanır. O aydın zamanla dinlenmez, söylediklerine ve yazdıklarına güvenilmez olur.

    Ödül aldığı gün Erdoğan’ı övmek için Orwell’ı ve Defoe’yi örnek gösteren Alatlı, yıllar sonra Habertürk’te katıldığı bir programda İngilizlerin Shakespeare’den sonra yazar çıkaramadığını iddia etti. “500-550 yıldır aynı yazarı okuyan bir toplum var. Bir adam çıkaramadınız mı” diye konuşan Alatlı’ya göre, başta Orwell ve Defoe olmak üzere Charles Dickens, Virginia Woolf, Thomas Hardy, Aldous Huxley, J.R.R. Tolkien, H.G Wells, Anthony Burgess ve daha birçok isim Shakespeare’den bu yana gelen 500 yıllık İngiliz edebiyat tarihinde hiç de önemli bir yere sahip değillerdi. Alatlı için Orwell, ancak Erdoğan’ı alkışlayacağı zaman usta bir yazar olabiliyordu!

    Bir aydında mutlaka ama mutlaka bulunması gereken tutarlılık, görüldüğü gibi Alatlı’da yoktu. Aksine bir aydında asla bulunmaması gereken bir özellik ne yazık ki Alatlı’da ortaya çıkmıştı: Cehalete övgü.

    Alatlı yukarıda bahsedilen programda kelimesi kelimesine şunları söylemişti:

    “Temiz kalmamız… Okumamış olmamızı söyleyeceğim. Eğer okumuş olsaydık kargadan başka kuş, Shakespeare’den başka yazar tanımamış olurduk. İyi ki de okumadık…”

    Alev Alatlı gerek 2002 öncesi gerek 2002 sonrası yazdıkları ve söyledikleriyle tam da AKP zihniyetine yaraşır bir aydın oldu. Muhalefetten hep kaçtı, iktidar ne demesini bekliyorsa onları söyledi, Erdoğan’ı övgü yağmuruna tuttu. Nihayetinde, Türk halkının okumamasına neredeyse şükredecek noktaya geldi. Kısacası Alatlı, AKP aydını olmanın hakkını fazlasıyla verdi. “Yeni Türkiye”nin, yani cehaletin her yerde kök saldığı Türkiye’nin, cehaleti öven aydını olarak tarihteki yerini aldı.

    Fotoğraf: Sincerely Media

    Siyaset
    Paylaş Twitter Facebook LinkedIn Email WhatsApp
    Önceki İçerikBaronların Savaşı ve Burhan Kuzu’nun ardında bıraktıkları | Konuk: Timur Soykan| Keyfî Gündem #26
    Sonraki İçerik Veri Bilimci Dr. Nick Brown: Sağlık Bakanlığı verilerinin doğru olma ihtimali milyarda bir, yani neredeyse imkansız

    Diğer İçerikler

    Yazılar

    Yeni Anayasa Yeni Türkiye Demek Değil

    30 Mayıs 2025 Armağan Öztürk
    Videolar

    Parlamenter Sistem için Yol Ayrımında mıyız? | Berk Esen | Çavuşesku’nun Termometresi ÖZEL #255

    28 Mayıs 2025 Berk Esen, Burak Bilgehan Özpek, İlkan Dalkuç ve Melis Konakçı
    Yazılar

    Lozan Anlaşması, 1924 Anayasası ve Komisyon

    23 Mayıs 2025 Armağan Öztürk

    Yorumlar kapalı.

    Güncel İçerikler

    Yeni Anayasa Yeni Türkiye Demek Değil

    30 Mayıs 2025 Yazılar Armağan Öztürk

    Komünizmin Rıza Nur’u: Aclan Sayılgan

    28 Mayıs 2025 Yazılar Kadir Serkan Selçuk

    Dünya Gündemi: ABD-AB Gümrük Müzakereleri, Rusya’dan Ukrayna’ya Yeni Hava Saldırısı, Venezuela Seçimleri

    27 Mayıs 2025 Bültenler Bahadır Çelebi

    Krizler Çağında Umut Ekmek: Gençler Gıdanın Geleceğini Geri Alıyor

    26 Mayıs 2025 Yazılar Elif Menderes

    E-Bültene Abone Olun

    Güncel içeriklerden ilk siz haberdar olun




    Archives

    • Mayıs 2025
    • Nisan 2025
    • Mart 2025
    • Şubat 2025
    • Ocak 2025
    • Aralık 2024
    • Kasım 2024
    • Ekim 2024
    • Eylül 2024
    • Ağustos 2024
    • Temmuz 2024
    • Haziran 2024
    • Mayıs 2024
    • Nisan 2024
    • Mart 2024
    • Şubat 2024
    • Ocak 2024
    • Aralık 2023
    • Kasım 2023
    • Ekim 2023
    • Eylül 2023
    • Ağustos 2023
    • Temmuz 2023
    • Haziran 2023
    • Mayıs 2023
    • Nisan 2023
    • Mart 2023
    • Şubat 2023
    • Ocak 2023
    • Aralık 2022
    • Kasım 2022
    • Ekim 2022
    • Eylül 2022
    • Ağustos 2022
    • Temmuz 2022
    • Haziran 2022
    • Mayıs 2022
    • Nisan 2022
    • Mart 2022
    • Şubat 2022
    • Ocak 2022
    • Aralık 2021
    • Kasım 2021
    • Ekim 2021
    • Eylül 2021
    • Ağustos 2021
    • Temmuz 2021
    • Haziran 2021
    • Mayıs 2021
    • Nisan 2021
    • Mart 2021
    • Şubat 2021
    • Ocak 2021
    • Aralık 2020
    • Kasım 2020
    • Ekim 2020
    • Eylül 2020
    • Ağustos 2020
    • Temmuz 2020
    • Haziran 2020
    • Mayıs 2020
    • Nisan 2020
    • Mart 2020
    • Şubat 2020
    • Ocak 2020
    • Aralık 2019
    • Kasım 2019
    • Ekim 2019
    • Eylül 2019
    • Ağustos 2019
    • Temmuz 2019
    • Haziran 2019
    • Mayıs 2019
    • Nisan 2019
    • Mart 2019

    Categories

    • Asterisk2050
    • Bültenler
    • Çeviriler
    • D84 INTELLIGENCE
    • EN
    • Forum
    • Özetler
    • Podcast
    • Röportajlar
    • Uncategorized
    • Videolar
    • Yazılar
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    İçerik
    • Yazılar
    • Podcast
    • Forum
    • Röportajlar
    • Çeviriler
    • Özetler
    • Bültenler
    • D84 INTELLIGENCE
    Konular
    • Siyaset
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Tarih
    • Kültür Sanat
    • Spor
    • Rapor
    • Gezi
    Sosyal Medya
    • Twitter
    • Facebook
    • Instagram
    • Youtube
    • LinkedIn
    • Apple Podcast
    • Spotify Podcast
    • Whatsapp Kanalı
    Kurumsal
    • Anasayfa
    • Hakkımızda
    • İletişim
    • Yazarlar
    • İçerik Sağlayıcılar
    • Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları
    © 2025 DAKTİLO1984
    • KVKK Politikası
    • Çerez Politikası
    • Aydınlatma Metni
    • Açık Rıza Beyanı

    Arama kelimesini girin ve Enter'a tıklayın. İptal etmek için Esc'ye tıklayın.

    Çerezler

    Sitemizde mevzuata uygun şekilde çerez kullanılmaktadır.

    Fonksiyonel Her zaman aktif
    Sitenin çalışması için ihtiyaç duyulan çerezlerdir
    Preferences
    The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
    İstatistik
    Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlamak için kullanılan çerezlerdir The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
    Pazarlama
    Size daha uygun içeriklerin iletilmesi için kullanılan çerezlerdir
    Seçenekleri yönet Hizmetleri yönetin {vendor_count} satıcılarını yönetin Bu amaçlar hakkında daha fazla bilgi edinin
    Seçenekler
    {title} {title} {title}