[voiserPlayer]
3 Kasım 2020 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nde sadece ABD başkanlığı seçimleri düzenlenmeyecek. ABD halkı, 3 Kasım’da 435 Temsilciler Meclisi üyesi, 35 senatör, 11 vali ve çok sayıda yerel ofisin seçimi için sandık başına gidecek. Demokratların 2018 ara seçimlerinde elde ettikleri Temsilciler Meclisi başarısını devam ettirmeleri ve meclisteki çoğunluklarını korumaları beklense de senato seçimleri oldukça çekişmeli. Demokratların senato seçimleri hususundaki özel hedefi, 35 senatörlük seçiminden başarılı çıkarak 2015 yılından beri Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu senatoda çoğunluğu sağlamak.
Demokratların senatoda çoğunluk sağlaması için mevcut senatörlerini koruyarak 2020 Başkanlık seçimlerini Trump’ın kazanması durumunda 4, Demokrat aday Joe Biden’ın kazanması durumunda 3 senatörlük seçimini kazanması gerekmekte.
Yazının Kapsamı
Bu yazıda öncelikle Senato’nun önemi, görevleri ve yapısı vurgulandıktan sonra, 3 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilecek 35 senatörlük seçiminden kritik olan eyaletlerdeki seçim, adaylar ve olası seçim sonuçları sırasıyla incelenecektir.
Senato Seçimlerinin Önemi
Temsilciler Meclisi’nden geçen yasa tasarıları Senato tarafından onaylanmadıkça yasalaşmadığı için Senato’nun yasama sistemi içinde oldukça kritik bir yeri var. Özellikle Temsilciler Meclisi’nden geçen ve Senato’ya yollanan yasa tasarılarından hangisinin oylama için öne alınacağı konusunda Senato’daki çoğunluk partisinin tasarruf hakkı bulunduğu için Demokratlar ve Cumhuriyetçiler nezdinde senatoda çoğunluk elde etmek çok önemli.
Senato, kuvvetler ayrılığının sağlanması ve yürütmenin denetlenmesi açısından da oldukça geniş yetkilere sahip bir üst meclis. Özellikle Başkan’ın atadığı bakanları, önemli görevlerdeki federal görevlileri, büyükelçileri ve en önemlisi Yüksek Mahkeme yargıç adaylarını onaylama yetkisini haiz olan Senato, aynı zamanda ABD Başkanı’nın görevden azil sürecinde mahkeme sıfatıyla son kararı verme yetkisine de sahip bir kurum.
Senato aynı zamanda imzalanan çeşitli uluslararası andlaşmaların onaylanması konusunda da son mercii olarak faaliyet göstermekte ve özellikle senatörlerin dış politika konusunda verdikleri tavsiyeler dış politika alanında ses getirdiği için ABD dış politikası için de oldukça önemli bir yasama organı.
Senatonun Yapısı
Senato, her eyaletten (ABD’nin toplamda 50 eyaleti var) 2 senatör olacak şekilde toplam 100 senatörden oluşmakta. Senatörlerin görev süresi 6 sene olduğu için her senatör 6 senede bir seçime girmekte. Fakat, bütün senatörler aynı periyotta seçime girmemekte, 6 senelik görev süreleri farklı zamanlarda dolduğu için her 2 senede bir senatonun 1/3’ünü oluşturan farklı bir senatör grubu yeniden seçime girmekte, bu nedenle 3 Kasım 2020 seçimlerinde 100 senatörden sadece 35’i yeniden seçime girmekte.
1. Alabama Senatörlük Seçimi
Senatörlük Demokratlardan Cumhuriyetçilere geçebilir
2016 yılında ABD Başkanı seçilen Donald Trump, kendisini ilk destekleyen senatörlerden biri olan Alabama Senatörü Jeff Sessions’ı Adalet Bakanı olarak göreve getirdi ve boş kalan Alabama Senatörlüğü için 2017 yılında özel bir seçim yapıldı. Bu özel seçimde Cumhuriyetçilerin senatör adayı, hakkında çocuk istismarı ve tecavüz iddiaları bulunan Roy Moore olduğu için Alabama senatörlük seçimlerini 25 senenin ardından ilk kez Demokrat bir aday kazandı ve Demokrat Doug Jones Alabama senatörü seçildi. Merkez bir Demokrat olan ve başkan adaylığı ön seçiminde en başından beri Joe Biden’ı destekleyen Doug Jones 2020 seçimlerinde yeniden Demokrat Parti’nin adayı olarak seçime girmekte.
Cumhuriyetçilerin adayı ise Temmuz ayında yapılan ön seçim ile belirlendi. Ön seçimde eski Alabama senatörü ve eski Adalet Bakanı Jeff Sessions ile siyasette yeni bir isim olan eski Amerikan futbolu koçu Tommy Tuberville yarıştı. Sessions, Adalet Bakanı olduğu dönemde Trump ile çeşitli anlaşmazlıklar yaşadığı ve istifa etmek zorunda kaldığı için Trump, ön seçimde Tuberville’i destekledi ve sert bir şekilde Sessions’ı eleştirdi. Her ne kadar Sessions ön seçim sürecinde Trump’a en yakın aday olduğunu ispatlamaya çalışsa da 10 sene boyunca senatör yaptığı Alabama’da ön seçimi kaybetti ve Tuberville %60.7 oy oranıyla Alabama Cumhuriyetçi Senatör adayı seçildi.
Her ne kadar Demokrat senatör Doug Jones bağış toplama konusunda oldukça başarılı bir performans gösterse de 2020 seçimlerindeki rakibi Tuberville’in, Jones’ın 2017’deki eski rakibi Roy Moore kadar tartışmalı bir isim olmaması, 2016 başkanlık seçimlerinde %62 oranında Trump lehine oy kullanan Alabama’nın Cumhuriyetçilerin güçlü olduğu bir eyalet olması ve başkanlık ile senatörlük seçimlerinin aynı gün gerçekleştirilecek olması nedeniyle Doug Jones’ın seçimleri kaybetmesi ve Cumhuriyetçi aday Tuberville’in senatör seçilmesi oldukça olağan gözükmekte.
2. Arizona Senatörlük Seçimi
Senatörlük Cumhuriyetçilerden Demokratlara geçebilir
Görevdeki Arizona senatörü Cumhuriyetçi Martha McSally, Cumhuriyetçi senatör John McCain’in 25 Ağustos 2018’de vefat etmesi üzerine Arizona Valisi tarafından senatörlük görevine atandı. Önceki dönemde Arizona 2. Seçim Bölgesi Temsilciler Meclisi üyesi ve bir savaşta görev alan, uçak filosunu yöneten ilk kadın pilot unvanına sahip bir gazi olan Senatör McSally, 2018 ara seçimlerinde de Cumhuriyetçi senatör adayıydı ve bu seçimde Demokrat rakibi Kyrsten Sinema’ya seçim kaybetmişti. Demokrat senatör Sinema, %50 oy alarak 30 sene sonra Arizona’da seçim kazanan ilk Demokrat senatör adayı olmuştu.
Daha önceden senatörlük seçimini kaybetmiş olan atanmış Cumhuriyetçi senatör McSally’in bu seferki Demokrat rakibi ise eski astronot Mark Kelly. Mark Kelly, 2011 yılında silahlı saldırıya uğrayan ve ağır bir şekilde yaralanan Temsilciler Meclisi üyesi Demokrat Gabby Giffords’un eşi. Kelly bu saldırıdan sonra özellikle bireysel silahlanmaya karşı mücadele eden etkin bir siyasi ve sivil toplum gönüllüsü. Mark Kelly yarış süresince 31.3 milyon dolar bağış toplarken, senatör McSally 19 milyon dolar bağış topladı. Özellikle Arizona’nın demografik yapısının giderek Demokratlar lehine değişmesi, Hispanik nüfusun artması, 2018 ara seçimlerinde Demokrat aday Sinema’nın seçim kazanması ve Demokrat aday Mark Kelly’in oldukça başarılı bir kampanya yapması nedeniyle Demokratlar Arizona’daki senatörlük seçimlerini kazanacaklarına ve aynı tarihteki seçimlerde Demokrat başkan adayı Biden’in da bu eyalette başkanlık seçimini kazanacağına inanmakta. Yapılan anketlere göre de, Arizona eyaletinde Biden Trump’ın önünde, Demokrat aday Kelly de Cumhuriyetçi senatör McSally’in önünde gözükmekte. Bu nedenle Demokrat aday Kelly’in Arizona’da görevdeki Cumhuriyetçi senatör McSally’i yenilgiye uğratması kuvvetle muhtemel.
3. Colorado Senatörlük Seçimi
Senatörlük Cumhuriyetçilerden Demokratlara geçebilir
Görevdeki Colorado senatörü Cumhuriyetçi Cory Gardner, 2014 ara seçimlerinde çok az bir farkla Demokrat rakibini yenerek senatör seçilmişti. 2016 başkanlık seçimlerinde Colorado’da Demokrat aday Clinton, Cumhuriyetçi rakibi Trump’tan %5 fazla oy aldığı ve 2018 ara seçimlerinde valilik seçimi gibi eyalet çapında düzenlenen bütün seçimlerde Demokratlar kazandığı için Cory Gardner, senatoda çoğunluk kazanmak isteyen Demokratların hedefinde olan bir Cumhuriyetçi senatör. Cory Gardner, her ne kadar giderek Demokratların güç kazandığı Colorado’da bir Cumhuriyetçi olarak tekrar seçim kazanmak istediği için kendisinin bağımsız bir siyasi olduğunu ileri sürse de Trump’ın başkanlığı sırasında Trump ile çok yakın bir ilişki kurması, Trump’ı eleştirme konusunda çekingen davranması nedeniyle özellikle Colorado seçmeninden tepki gören bir isim.
Senatör Gardner’in Demokrat rakibi ise eski Colorado Valisi ve eski 2020 Demokrat başkan aday adayı John Hickenlooper. Hickenlooper, 8 sene sürdürdüğü valilik görevi sırasında hem sağlık hizmetleri konusunda ilerici uygulamalara imza attı hem de ekonomik anlamda eyaletin gelişmesinde büyük rol oynadı ve Cumhuriyetçi seçmenler arasında da faaliyetleri nedeniyle takdir topladı. John Hickenlooper, Mart 2019’da 2020 Demokrat başkan adaylığını açıkladı ve yaklaşık 6 ay boyunca merkez politikaları savunan bir başkan adayı olarak oldukça başarısız bir kampanya yürüttü. Özellikle Demokrat Parti içindeki etkili isimlerin tavsiyesi üzerine kampanyasını sonlandıran Hickenlooper, başkanlık hedefinden vazgeçtiğini ve seçmen nezdinde desteği giderek azalan görevdeki Cumhuriyetçi senatör Cory Gardner’i yenmek için senatörlük seçimlerinde aday olduğunu açıkladı, düzenlenen Demokrat ön seçiminde sol aday Romanoff’u yenerek Demokrat senatör adayı seçildi.
Colorado’nun Demokratların giderek güçlendiği bir eyalet olması, Demokrat aday John Hickenlooper’in eyalette başarılı bir valilik geçmişinin olması, Cumhuriyetçi seçmen nezdinde de bir karşılığının bulunması ve Cumhuriyetçi senatör Cory Gardner’in Trump ile olan yakınlığı sebebiyle sevilme oranının eyalette giderek azalması sonucunda Demokrat senatör adayı John Hickenlooper’in 2020 seçimlerinde görevdeki Cumhuriyetçi senatör Cory Gardner’i yenmesi kuvvetle muhtemel.
4. Georgia Senatörlük Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
Görevdeki Georgia Senatörü Cumhuriyetçi David Purdue, 2014 ara seçimlerinde %53 oyla Demokrat rakibini yenerek senatör seçilmişti. Purdue, 2016 seçimlerinden itibaren Başkan Trump ile en yakın ilişki halindeki senatörlerden biri ve çoğu politikasını eksiksiz bir şekilde destekleyen bir Cumhuriyetçi.
David Purdue’nin Demokrat rakibi ise 33 yaşındaki belgesel yapımcısı ve medya şirketi CEO’su Jon Ossoff. Jon Ossoff, 2017 yılında yapılan ve ABD’nin en çok bağış toplanan Kongre seçimlerinden biri olan Georgia 6. Bölge Temsilciler Meclisi özel seçiminde %3 farkla Cumhuriyetçi rakibi Karen Handel’e kaybetmiş, fakat seçim sürecinde ulusal medyada görünürlük kazanmıştı. Jon Ossoff siyasette yeni bir isim olmasına rağmen hem medya geçmişi nedeniyle başarılı kampanya yürüten biri hem de çok başarılı bir bağış toplayıcısı. Jon Ossoff, 2020 yılının ikinci yarısında 3.9 milyon dolar bağış toplarken, görevdeki senatör Purdue 2.2 milyon dolar bağış toplayabildi.
2016 seçimlerinde Donald Trump, %5 oy farkla Georgia eyaletinde seçim kazanmıştı, fakat 2018 ara seçimlerinde Georgia Valilik seçimlerinde Demokrat aday Stacey Abrams, özellikle siyah seçmenin seçime katılımını arttırarak Demokratların oyunu arttırmış ve sadece 50.000 farkla Cumhuriyetçi rakibi Brian Kemp’e karşı seçimi kaybetmişti. 2018 yılından beri yapılan çalışmalar sonucunda çoğu yıllardır oy kullanmayan siyah seçmen ve şehre yeni taşınan üniversite mezunu seçmen olmak üzere 700.000 yeni seçmenin oy kullanmak için kaydolduğu Georgia’da demografik değişimler ve siyah seçmenin sandığa katılımının artması nedeniyle Demokratlar 2020 seçimlerinden oldukça umutlu. Siyah seçmen nezdinde oldukça sevilen Demokrat başkan adayı Joe Biden’ın siyah bir kadın başkan yardımcısı (Georgia’dan Stacey Abrams veya Georgia’nın Atlanta kenti belediye başkanı Keisha Lance Bottoms) seçmesi durumunda siyah seçmenin sandığa katılım oranını arttıracağı ve merkez politikalarıyla küskün Trump seçmenini de ikna edebileceği için hem başkanlık seçiminde Georgia eyaletini hem de senatörlük seçimlerinde Demokrat adayların Georgia’da kazanmasını sağlayacağı Demokratlar arasından sıklıkla dile getirilen bir olasılık.
Fakat Cumhuriyetçilerin oldukça güçlü olduğu Georgia eyaletinde, Trump ile birlikte seçime girecek olan Cumhuriyetçi senatör Purdue’nin seçim kaybetmesi çok yüksek bir olasılık değil. Bu nedenle, Demokratların bağış toplama konusunda avantajlarını koruduğu Georgia senatörlük seçimi belirsiz ve oldukça yakın sonuçların çıkabileceği bir seçim niteliği taşımakla beraber Cumhuriyetçilerin avantajlı olduğu bir yarış.
5. Georgia Senatörlük Özel Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
31 Aralık 2019 tarihinde, 14 senedir görevde olan Cumhuriyetçi senatör Johnny Isakson, sağlık sorunları nedeniyle senatörlük görevinden istifa ettiğini açıkladı ve boşalan senatörlük koltuğuna yasa gereği Georgia Valisi Brian Kemp’in bir senatör ataması gerekti. Başkan Trump, Georgia 9. Bölge Temsilciler Meclisi üyesi ve sıkı bir Trump destekçisi olan Cumhuriyetçi Doug Collins’in atanması gerektiğini belirtmesine rağmen Cumhuriyetçi Vali Kemp, Trump nedeniyle partiden uzaklaşan banliyöde yaşayan orta sınıf kadın ve bağımsız seçmenin desteğini kazanmak adına Georgia tarihindeki ikinci kadın senatör unvanını alacak olan ve önceden bir siyasi geçmişi olmayan başarılı iş insanı Kelly Loeffler’i atadı. Göreve gelen Kelly Loeffler önceki senatör Isakson’ın kalan görev süresini dolduracak şekilde 3 Kasım 2020’de düzenlenecek olan özel seçimde yeniden senatör adayı.
Bu özel seçimde görevdeki senatör Loeffler, diğer Cumhuriyetçi, Demokrat, Liberteryen ve Yeşil Parti senatör adayları ortak seçim havuzunda yarışacak, %50’den fazla oy alan aday senatör seçilecek, eğer hiçbir aday %50’den fazla oy almazsa en çok oyu alan iki aday arasında 5 Ocak 2021’de ikinci tur düzenlenecek. Bu özel seçim sistemi nedeniyle bir sürü adayın yarıştığı bu seçimde Loeffler’in karşısındaki en güçlü Cumhuriyetçi senatör adayı Trump’ın sıkı destekçisi ve Temsilciler Meclisi üyesi Doug Collins. Önde gelen Demokrat adaylar ise Martin Luther King Jr’nın tarihi Atlanta kilisesinin papazı Raphael Warnock, eski savcı Ed Tarver ve eski Connecticut Senatörü Joe Lieberman’ın oğlu Matt Lieberman.
Karışık seçim sistemi nedeniyle her ne kadar sonucu tahmin etmek zor olsa da, COVİD-19 nedeniyle ABD borsasının çökmesinden kısa bir süre önce borsadaki hisse senetlerini sattığı ortaya çıktığı ve bu nedenle bir soruşturma altında olduğu için Loeffler’in yeniden seçilme şansı giderek azalmakta. Özellikle “Cumhuriyetçi seçmenin Doug Collins ve Kelly Loeffler arasında bölünmesi durumunda aralarından bir Demokrat aday ikinci tura kalır mı, yoksa iki Cumhuriyetçi isim ikinci turda yarışır mı?” sorusunun yanıtı seçim yaklaştıkça somutlaşacak. Fakat Loeffler’in finansal gücünün fazla olduğu ve bu nedenle etkin bir kampanya yapma ihtimali olduğunu da unutmamak gerekir.
6. Iowa Senatörlük Seçimi
Belirsiz
Görevdeki Cumhuriyetçi Iowa senatörü ve Irak gazisi Joni Ernst, 2014 yılında %52 oy oranıyla Iowa’nın ilk kadın senatörü seçilmişti. Senatör Ernst, seçildiği ilk yıllarda kendisini bağımsız bir Cumhuriyetçi olarak tanımlamasına rağmen 2016 seçimlerinden itibaren Başkan Trump ile oldukça paralel bir politika izledi ve Trump’ı yeri geldiğinde eleştiren Cumhuriyetçiler arasında yer almadı.
Senatör Joni Ernst’in Demokrat rakibi ise başarılı bir iş insanı olan ve kırsal hayatta yaşanan sıkıntıları vurgulayan bir yerel kampanya yapan merkez Demokrat Theresa Greenfield. Greenfield, özellikle kampanya boyunca Ernst’i Trump ile özdeştirmekte ve Ernst’in bağımsız bir siyasi olmadığını, Iowa’nın kendisi gibi bağımsız bir siyasiye ihtiyacı olduğunu belirtmekte.
Iowa 2008, 2012 yıllarında Demokrat başkan Obama lehine oy vermesine rağmen, 2016 seçiminde %10 oy farkıyla Cumhuriyetçi aday Trump lehine oy kullandı. Demokratlar, Demokrat başkan adayı Joe Biden’ın 2008, 2012 seçimlerinde Obama’ya, 2016 seçimlerinde Trump’a oy veren seçmenin oyunu geri alacağı ve bu seçmenlerin senatörlük seçiminde de Demokrat aday Greenfield lehine oy vereceği inancına sahip, Cumhuriyetçiler ise 2016 seçimindeki %10 oy farkının kapanmayacağı Trump ve Cumhuriyetçi senatör Ernst’in Iowa’da yeniden seçim kazanacağını düşünmekte. Fakat özellikle son aylarda yapılan anketlerden çıkan sonuçlara göre ve 2020 yılının ikinci yarısında Demokrat aday Greenfield’in Cumhuriyetçi aday Ernst’ten yaklaşık 4 milyon dolar daha fazla bağış toplaması gerçeği karşısında seçim sonucu giderek belirsizleşmekte ve iki senatör adayının da kazanma ihtimali birbirine yaklaşmakta.
7. Kansas Senatörlük Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
23 senedir görevde olan Cumhuriyetçi Kansas senatörü Pat Roberts, 2020 seçimlerinde aday olmayacağını açıklamasının ardından Kansas hem senatör olmak isteyen Cumhuriyetçiler için hem de tecrübesiz yeni bir isme karşı yarış kazanmak isteyen Demokratlar için önemli bir siyasi hedef haline geldi.
Cumhuriyetçi ve Demokrat senatör adayların belirleneceği önseçim 4 Ağustos 2020 tarihinde düzenlenecek. Önplana çıkan iki Cumhuriyetçi aday, Kansas 1. Bölge Temsilciler Meclisi üyesi Roger Marshall ve eski Kansas eyalet Sekreteri Kris Kobach. Kris Kobach, ırkçı ve göçmen karşıtı fikirleriyle gündeme gelen, yaklaşık 20.000 seçmenin oy kullanmasını engellemekle ve seçmen baskılamayla suçlanan oldukça tartışmalı bir isim. Kobach, 2018 yılındaki Kansas Valilik seçimlerini Demokrat aday Laura Kelly’e %5 oy farkıyla kaybetmiş ve önemli sayıda Cumhuriyetçi isim Kobach yerine Demokrat aday Kelly’e desteğini açıklamıştı.
Demokratlarda ön plana çıkan aday ise yerel siyasetçi doktor Barbara Bollier. 2018 yılına kadar Cumhuriyetçi Parti’de siyaset yapan, fakat 2018 seçimlerinde Demokrat adayları destekleyen ve LGBTİQ+ hakları, sağlık ve eğitim sistemindeki görüş ayrılıkları nedeniyle partisinden istifa ederek Demokrat Parti’ye katılan Bollier, özellikle merkez politikaları savunarak ve Trump’ı hedef almayarak 2018 valilik seçiminde Demokratlara oy vermiş seçmeni ikna etmeye çalışmakta.
Tartışmalı bir isim olan Kris Kobach’ın Cumhuriyetçi aday olması durumunda her ne kadar Demokrat aday Bollier’in seçilme şansı artacak olsa da 2016 seçimlerinde Cumhuriyetçi Trump’ın %56 oyla seçim kazandığı Kansas’ta Trump ile aynı anda seçime girecek Cumhuriyetçi bir senatör adayının seçim kaybetmesi oldukça düşük bir olasılık.
8. Kentucky Senatörlük Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
36 senedir görevde olan Cumhuriyetçi Kentucky senatörü ve 2014 ara seçimlerinden itibaren Senato Lideri Mitch McConnell, Obama’nın icraatlarını engellemesi ve Trump’ın başkanlığı sırasında çok hızlı ve sistematik bir şekilde Trump’ın kabine, yargıç adaylarını onaylamasıyla etkisini gösteren ve Cumhuriyetçi Parti içinde önemli bir yer edinen bir isim.
Mitch McConnell’in rakibi ise eski savaş pilotu, Marine Corps’un savaşta görev yapan ilk kadın pilotu olan Demokrat siyasi Amy McGrath. McGrath, 2018 ara seçimlerinde Kentucky 6. Seçim Bölgesi Temsilciler Meclisi üyeliği seçiminde ulusal çapta dikkat çekmiş ve bölgede Demokratların oyunu arttırarak, yoğun miktarda bağış toplayarak 10.000 oy farkıyla seçimi kaybetmişti. Bu yenilgisinin ardından, McGrath senato adaylığını açıkladı. Demokrat ön seçiminde ise sol aday Charles Booker’a karşı oldukça zorlu bir seçim süreci geçiren McGrath %2 oy farkıyla günlerce süren bir sayımın ardından seçimi kazandı ve aday seçildi.
Her ne kadar McGrath bağış toplama konusunda oldukça yetenekli bir isim olsa da, Mitch McConnell da hem bağış toplama hem de yerel bağlantılarını kullanarak başarılı bir kampanya yapma konusunda deneyimli bir isim. Kentucky 2019 Valilik seçimlerini 5000 oy farkıyla Demokrat aday Andy Beshear kazansa da, 2016 yılında %62 oyla Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın seçim kazandığı Kentucky’de Cumhuriyetçi lider Mitch McConnell’in senatörlük seçimini kaybetmesi neredeyse imkansız.
9. Maine Senatörlük Seçimi
Senatörlük Cumhuriyetçilerden Demokratlara geçebilir
23 senedir görevde olan Cumhuriyetçi Maine senatörü Susan Collins, Maine gibi Demokratların güçlü olduğu bir eyalette Cumhuriyetçi bir senatör olarak seçim kazanmasıyla bilinen bir siyasi. Susan Collins, 23 senelik siyasi hayatında kendini bağımsız ve ılımlı bir Cumhuriyetçi olarak tanımlayan ve kürtaj haklarını destekleyen, sağlık politikaları gibi konularda gerektiğinde Demokratlarla işbirliği yapan bir Cumhuriyetçi. Susan Collins özellikle hakkında tecavüz ve cinsel taciz iddiaları bulunan ve kadın hakları konusunda muhafazakar bir profile sahip Yüksek Mahkeme yargıç adayı Brett Kavanaugh lehine oy kullanması ve Kavanaugh’ın seçilmesini sağlamasıyla hem Maine seçmeninden tepki çekmiş hem de bu oydan sonra artık ılımlı bir Cumhuriyetçi değil, sıkı bir Trump destekçisi olduğu belirtilmişti. Susan Collins’in Kavanaugh oyundan sonra Demokratlar kendisine rakip olacak ve senatörlük seçiminde yenecek bir aday arayışına girdi.
Susan Collins’in Demokrat rakibi ise ön seçimde başarılı olan, merkez Demokrat siyasi ve Maine Temsilciler Meclisi lideri Sara Gideon. Sara Gideon, 2020 yılının ikinci yarısında 9.4 milyon dolar bağış toplarken, Susan Collins 3.6 milyon dolar bağış topladı. Anketlere göre Demokrat Gideon, Cumhuriyetçi Collins’in önünde gözükmekte.
Maine her ne kadar Demokratların güçlü olduğu bir eyalet olsa da, 2016 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Donald Trump sadece %3 oy farkıyla seçimi kaybetmiş ve Cumhuriyetçiler için önemli bir başarı elde etmişti. Cumhuriyetçi Senatör Susan Collins, senatörlük seçimlerii başkanlık seçimiyle aynı anda düzenlense bile kendi adaylığını başkanlık seçimlerinden ayırabilen bir siyasi. 2008 başkanlık seçimlerinde Demokrat Obama Maine eyaletinde %57 oy oranıyla seçim kazansa da, Cumhuriyetçi Susan Collins önemli Demokrat isimlerin de desteğini alarak aynı tarihte düzenlenen seçimlerde %61 oy oranıyla senatör seçilmişti.
Fakat seçmen nezdinde kutuplaşmanın giderek arttığı, Collins’in sevilme oranın Kavanaugh oyu nedeniyle giderek düştüğü bir seçim atmosferinde Cumhuriyetçi Collins’in senatörlük koltuğunu koruması oldukça zor ve Demokrat Sara Gideon’ın seçimi kazanması kuvvetle muhtemel.
10. Michigan Senatörlük Seçimi
Demokratlar senatörlüğü koruyabilir
Görevdeki Michigan senatörü Demokrat Gary Peters 2014 ara seçimlerinde senatör seçilmişti. 2016 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Trump’ın 10.000 oy farkıyla beklenmedik bir şekilde Michigan eyaletinde seçim kazanması üzerine Michigan kritik eyaletlerden biri haline geldi. Peters’in rakibi Cumhuriyetçi senatör adayı ise 2018 ara seçimlerinde de aday olan ve %7 oy farkıyla Demokrat senatör Stabenow’a seçim kaybeden iş insanı ve gazi John James.
Özellikle Demokrat aday Biden’ın başkanlık seçimlerinde Michigan’ı kazanması oldukça olası olduğundan Demokrat senatör Gary Peters’in de başarısız bir kampanya yürüten Cumhuriyetçi senatör adayı John James’e karşı zafer elde etmesi ve koltuğunu koruması kuvvetle muhtemel.
11. Montana Senatörlük Seçimi
Belirsiz
Görevdeki Cumhuriyetçi senatör Steve Daines, 2014 ara seçimlerinde %53 oyla senatör seçildi ve özellikle 2016 seçimlerinden itibaren Cumhuriyetçi başkan Trump’ın yakın çalıştığı senatörlerden biri oldu.
Senatör Daines’in Demokrat rakibi ise 2008 yılından beri Montana eyaleti valisi olan Steve Bullock. Steve Bullock, 2016 seçimlerinde Cumhuriyetçi başkan adayı Trump Montana’da %56 oyla büyük bir zafer elde etmesine rağmen aynı tarihte yapılan Valilik seçimlerini %50.3 oyla kazanan Demokrat bir siyasi. Bullock, Montana gibi Cumhuriyetçilerin güçlü olduğu bir eyalette kürtaj, LGBTİQ+ hakları gibi konularda bir Demokrat olarak taviz vermeyerek ve eyaletin sağlık, eğitim ve ekonomik sistemini iyileştirme çalışmalarına odaklanarak hem Demokrat hem Cumhuriyetçi seçmen nezdinde karşılık oluşturmuş pragmatik ve başarılı bir siyasi. Bullock, 2020 Demokrat başkan adaylığı ön seçimlerinde 2020 başkan adaylığını açıkladı ve yaklaşık 10 ay süren başarısız bir kampanya yürüttü. Başkan adaylığını sonlandırmasının ardından Obama’nın ve ileri gelen Demokratların cesaretlendirmesiyle Cumhuriyetçi senatör Daines’in rakibi ve Demokrat senatör adayı olmaya karar verdi.
Steve Bullock 2016 seçimlerinde, kendisini başkanlık yarışından ayırabildiği ve Trump’ın kazandığı bir eyalette Demokrat olarak seçim kazanabildiği için aynı performansı 2020 seçimlerinde de gösterebilmesi kendisinden beklenmekte.2020 yılının ikinci yarısında Demokrat aday Bullock 7.8 milyon dolar bağış toplarken, Cumhuriyetçi Senatör Daines 5 milyon dolar bağış topladı. Yapılan son anketlere göre Daines çok az bir farkla önde gözükse de, özellikle Bullock’un oldukça popüler bir isim olması ve başarılı bir yerel kampanya yürütmesi seçim sonucunu tahmin edilmesi zor bir hale getirmekte.
12. North Carolina Senatörlük Seçimi
Belirsiz
Görevdeki North Carolina Cumhuriyetçi senatör Thom Tillis, Cambridge Analytica ile beraber çalıştığı 2014 ara seçimlerinde görevdeki Demokrat senatör Kay Hagan’ı %1 oy farkıyla yenerek senatör seçilmişti. 2008 seçimlerinde 14.000 oy farkıyla Demokrat Obama’nın, 2012 seçimlerinde yaklaşık 100.000 oy farkıyla Cumhuriyetçi aday Romney’in ve 2016 seçimlerinde yaklaşık 200.000 oy farkıyla Cumhuriyetçi Trump’ın seçim kazandığı North Carolina seçimlerin yakın geçtiği kritik bir eyalet. Bu nedenle eyalette sevilme oranı giderek düşen Cumhuriyetçi senatör Tillis’in yeniden seçilmesi yüksek bir olasılık değil.
Cumhuriyetçi senatör Tillis’in rakibi ise yerel siyasetçi ve gazi, merkez Demokrat Cal Cunnigham. Cunnigham özellikle North Carolina’da etkin ve başarılı bir yerel kampanya yaptığı için seçilme şansını oldukça arttırdı ve 2020 yılının ikinci yarısında Cumhuriyetçi senatör Tillis 6.9 milyon dolar bağış toplarken, Demokrat aday Cunnigham 7.4 milyon dolar bağış topladı.
Özellikle Biden gibi merkez kanada yakın bir Demokrat’ın North Carolina’da seçimi kazanma şansını yüksek gören Cunnigham kendisinin eyalette sevilmeyen, desteği giderek azalan Cumhuriyetçi senatör Tillis’e karşı zafer elde edeceğine inanmakta. Fakat son yapılan anketlere göre Tillis ile Cunnigham neredeyse eşit gözükmekte ve seçim sonucu tahmin edilmesi zor bir nitelik kazanmakta.
13. South Carolina Senatörlük Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
17 senedir görevde olan South Carolina senatörü Cumhuriyetçi Lindsey Graham, 2016 Cumhuriyetçi başkan adaylığı ön seçiminde başarısız bir adaylık süreci yaşamıştı. Senatör Graham, 2016 seçimleri öncesinde ve sonrasında her ne kadar Başkan Trump’ı sert bir şekilde eleştirse zaman içerisinde Trump eleştirilerini sonlandırdı ve Trump’ı en çok destekleyen Cumhuriyetçi senatörlerden biri oldu.
Cumhuriyetçilerin oldukça güçlü olduğu ve 2016 seçimlerinde Trump’ın %54 oyla başkanlık seçimlerini kazandığı South Carolina’da senatör Graham’ın seçim kaybetmesi oldukça zor, fakat karşısındaki Demokrat senatör adayı Jamie Harrison oldukça güçlü bir rakip. Demokrat Parti içinde çeşitli görevlerde yer almış başarılı bir lobici olan Harrison, 2020 yılının ikinci yarısında 14 milyon dolar bağış topladı, Graham ise 8.4 milyon dolar bağış toplayabildi. Demokrat aday Harrison her ne kadar bağış toplama ve kampanya yürütme konusunda başarılı bir isim olsa da South Carolina gibi oldukça Cumhuriyetçi olan bir eyalette seçim kazanması düşük bir olasılık olarak gözükmekte.
14. Texas Senatörlük Seçimi
Cumhuriyetçiler senatörlüğü koruyabilir
18 senedir görevde olan Texas senatörü Cumhuriyetçi John Coryn, Demokrat senatör adayı, Afganistan gazisi MJ Hegar ile yarışıyor. Eski bir Cumhuriyetçi olan MJ Hegar, 2018 ara seçimlerinde Demokrat aday olarak Texas 31. Seçim Bölgesinde görevdeki Cumhuriyetçi rakibine karşı girdiği seçimde başarılı reklamlarıyla ulusal çapta ses getirmiş ve çok az bir farkla seçimi kaybetmişti. MJ Hegar, her ne kadar bağış toplama, etkili reklam hazırlama konusunda iddialı olsa da ve Texas genel nüfus içindeki oranı %40 olan ve giderek artan, Demokratlar lehine oy kullanan Hispanik nüfusu nedeniyle giderek seçim için kritik bir eyalet konumuna gelse de, Cumhuriyetçiler ve Trump hala Texas’ta çok güçlü. Bu nedenle Demokratların başkan adayı Biden ve MJ Hegar’ın Texas’ta başarılı olacağına dair inancına rağmen, Texas’ta Trump ve Cumhuriyetçi senatör Coryn’in yeniden seçim kazanması kuvvetle muhtemel.
Fotoğraf: Elliott Stallion